سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپ: ئىسرائىلىيە لوبىسىنىڭ ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسىدىكى تەسىرى ئاجىزلىدى
ئامېرىكا پىرېزىدېنتى بىر مۇھاپىزىكار ئاخبارات ئورگىنىغا بەرگەن باياناتىدا، جامائەت پىكرىدىكى ئۆزگىرىشلەرگە ئەگىشىپ، ئىسرائىلىيەنىڭ ۋاشىنگتوندىكى كۈچلۈك تەسىرىنى يوقىتىپ قويغانلىقىنى ئېيتتى.
ترامپ: ئىسرائىلىيە لوبىسىنىڭ ئامېرىكا دۆلەت مەجلىسىدىكى تەسىرى ئاجىزلىدى
2025-يىلى9-ئاينىڭ2-كۈنى

ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ۋاشىنگتوندىكى ئىسرائىلىيە لوبىسىنىڭ دۆلەت مەجلىسىدىكى تەسىرىنىڭ ئاجىزلىغانلىقىدىن ھەيران قالغانلىقىنى بىلدۈرۈپ، ئۆزى تەۋە جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسى ئىچىدىمۇ كۆز قاراش جەھەتتە ئەۋلادلار ئارا ئۆزگىرىش يۈز بەرگەنلىكىنى تىلغا ئالدى.

ترامپ جۈمە كۈنى «دەيلى كوللېر» گېزىتىنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغان بولۇپ، بۇ سۆھبەت دۈشەنبە كۈنى ئېلان قىلىندى. ئۇ سۆھبەتتە دۆلەت مەجلىسىدىكى ئىسرائىلىيەگە بولغان قوللاشنىڭ يىگىرمە يىل ئىلگىرىكىگە سېلىشتۇرغاندا «تارىختا قالغان بىر ئىش»قا ئايلانغانلىقىنى بىلدۈردى.

ترامپ: «شۇنى ئېنىق ئېيتالايمەنكى، ئىسرائىلىيە مەن دۆلەت مەجلىسىدە كۆرگەن ئەڭ كۈچلۈك لوبى ئىدى. ئۇ ھەر قانداق شەخس، شىركەت، ئورگان ياكى ئىشتاتنىڭ لوبىسىدىنمۇ قۇدرەتلىك ئىدى. ئەمما بۈگۈنكى كۈندە، ئۇلارنىڭ ئۇنداق كۈچلۈك لوبىسى قالمىدى. بۇ ھەقىقەتەن ئىشەنگۈسىز بىر ئىش» دېدى.

ترامپ ئۆتمۈشتە ئىسرائىلىيە ھەققىدە تەنقىدىي سۆز قىلىشنىڭ سىياسىي ھاياتنى خەۋپكە ئىتتىرىدىغانلىقىنى، لېكىن دېموكراتلار پارتىيەسىدىن پارلامېنت ئەزاسى ئالېكساندىرىيە ئوكاسيو-كورتېز ۋە ئۇنىڭ ئىلغار ئىتتىپاقداشلىرىدەك سىياسىيونلارنىڭ بۇ ۋەزىيەتنى ئۆزگەرتكەنلىكىنى سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى. ئۇ يەنە: «ئىسرائىلىيە مەن كۆرگەن ئەڭ قۇدرەتلىك لوبى ئىدى. ئۇلار دۆلەت مەجلىسىنى پۈتۈنلەي كونترول قىلاتتى، ئەمما ھازىر ئۇنداق ئەمەس. بۇنى كۆرۈپ سەل ھەيران قالدىم» دېدى.

بۇ بايانلار پيۇ تەتقىقات مەركىزىنىڭ مارت ئېيىدىكى راي سىناش نەتىجىسىنى ئېلان قىلغاندىن كېيىن ئوتتۇرىغا چىقتى. راي سىناشتا ئامېرىكالىق قۇرامىغا يەتكەنلەرنىڭ 53 پىرسەنتىنىڭ ئىسرائىلىيەگە سەلبىي پوزىتسىيەدە ئىكەنلىكى ئوتتۇرىغا چىققانىدى. بۇ نىسبەت 2022-يىلى 42 پىرسەنت ئىدى. 50 ياشتىن تۆۋەن جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسىدىكىلەر ئارىسىدا سەلبىي كۆز قاراشتىكىلەرنىڭ نىسبىتىمۇ ئوخشاش مەزگىلدە 35 پىرسەنتتىن 50 پىرسەنتكە يەتكەن.

«جامائەت پىكرى جېڭى»دە ئۇتتۇرۇش

ترامپ ئۆزىنىڭ پىرېزىدېنتلىق مەزگىلىدە ئىرانغا قارشى ھۇجۇمغا رۇخسەت قىلىش ۋە قۇددۇسنى ئىسرائىلىيەنىڭ پايتەختى دەپ ئېتىراپ قىلىش قاتارلىق ئىشلار بىلەن ئىسرائىلىيەنىڭ كۈچلۈك ھىمايىچىسى بولغانلىقىنى تەكىتلىدى. لېكىن ئۇ ئىسرائىلىيەنىڭ غەززەدىكى ۋەيرانچىلىق سەۋەبىدىن خەلقئارادىكى ئوبرازىغا ئېغىر زىيان يەتكەنلىكىنى، شۇنداقلا «جامائەت پىكرى جېڭى»دە مەغلۇپ بولغانلىقىنى ئېتىراپ قىلدى.

ئۇ: «7-ئۆكتەبىردىكى تۇيۇقسىز ھۇجۇمنىڭ ئەسلا يۈز بەرمىگەنلىكىنى دەۋا قىلىدىغان كىشىلەرمۇ بار. ئۇلار بەلكىم ھەربىي جەھەتتە غەلىبە قىلىۋاتقان بولۇشى مۇمكىن، ئەمما جامائەت پىكرى جېڭىدە ئۇتتۇرۇپ قويۇۋاتىدۇ. بۇ ئەھۋال ئۇلارغا زىيان ئېلىپ كېلىدۇ» دېدى.

بۇ بايانلار ترامپنىڭ ئەتراپىدىكى داڭلىق ئوڭچىل سىياسىيونلار ئۇزۇندىن بۇيان داۋاملىشىپ كەلگەن ئىسرائىلىيەنى قوللاش مەيدانىدىن يېنىۋاتقان مەزگىلگە توغرا كەلدى. جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسىدىن پارلامېنت ئەزاسى مارجورى تەيلور گىرېن ئىسرائىلىيەنى غەززەدە «ئىرقىي قىرغىنچىلىق» يۈرگۈزگەنلىك بىلەن ئەيىبلىگەن بولسا، ترامپنىڭ سابىق ئىستراتېگىيە مەسلىھەتچىسى ستېۋ بانون ئىسرائىلىيەنىڭ «ھەقىقىي ئىتتىپاقداش» ئەمەسلىكىنى، باش مىنىستىر بېنيامىن نېتانياھۇ گۇرۇھىنىڭ ئىشەنچكە لايىق ئەمەسلىكىنى ئىلگىرى سۈردى.

توماس ماسسى قاتارلىق باشقا داڭلىق جۇمھۇرىيەتچى پارلامېنت ئەزالىرىمۇ ئوخشاش مەيداننى ئىپادىلىدى. بۇنىڭدىن سىرت، كانداس ئوۋېنس، نىك فۇئېنتېس، تاكېر كارلسون قاتارلىق سىياسىي ئوبزورچىلارمۇ بۇ قاتارغا قوشۇلدى.

ئىزدىنىڭ
ترامپ ۋېنگىرىيەگە قارىتىلىدىغان جازانى بىر يىل كېچىكتۈردى
خىتاي گوللاندىيەنى نېكسپېرىيا مەسىلىسىنى تېزدىن ھەل قىلىشقا چاقىردى
ترامپ G20 باشلىقلار يىغىنىنى بايقۇت قىلدى
سېئۇل: شىمالىي كورېيە ئەڭ يېڭى باشقۇرۇلىدىغان بومبا ئاتتى
جېنسېن خۇاڭ: خىتاي سۈنئىي ئەقىلدە ئامېرىكادىن نانوسېكۇنت ئارقىدا
فلورىدا سوتنىڭ قارارى بويىچە خىتاي پۇقرالىرىنىڭ مال-مۈلۈك سېتىۋېلىشىنى چەكلەيدۇ
مامدانى نىيۇ يورك تارىخىدا شەھەر باشلىقلىقىغا سايلانغان مۇسۇلمان نامزات بولۇپ قالدى
پۇتىن رۇسىيەدە سىيرەك توپا قېزىش ئۈچۈن مىنىستىرلار كېڭىشىدىن پىلان تۈزۈشىنى تەلەپ قىلدى
ترامپ مامدانىنىڭ مالىيە ياردىمىنى كېسىدىغانلىقى ئېيتىپ تەھدىت سالدى
ترامپ: مادۇرو ھاكىمىيىتىنىڭ كۈنلىرى ساناقلىق
«ئامېرىكا بىلەن خىتاي سۈركىلىشنى پەسەيتىش ئۈچۈن ھەربىي ئالاقە قاناللىرىنى ئاچىدۇ»
پاكىستان ئافغانىستان مۇساپىرلىرىنىڭ قايتىشى ئۈچۈن تۇرخام چېگرا ئېغىزىنى ئاچتى
ئىشغال ئاستىدىكى غەربىي قىرغاقتا ئىسرائىلىيە كۆچمەنلىرى 3 پەلەستىنلىكنى يارىلاندۇردى
مالدىۋې ئاراللىرى دۇنيادىكى تۇنجى ئەۋلادلار ئارا تاماكا چەكلەش سىياسىتىنى يولغا قويدى
تانزانىيەدە زوراۋانلىق ۋە نامايىشلار سايىسىدا سايلام ئۆتكۈزۈلدى
ئىسرائىلىيە ئارمىيەسى غەربىي قىرغاقتا 15 ياشلىق پەلەستىنلىك بىر بالىنى ئۆلتۈردى
موسكۋانىڭ ئۇكرائىنا تەلەپلىرىدە چىڭ تۇرۇۋېلىشى، ترامپ-پۇتىن ئۇچرىشىشىنى تورمۇزلاپ قويدىمۇ؟
مېرز: تۈركىيە بىلەن  بولغان يېقىن شېرىكلىكىمىزنى تېخىمۇ كېڭەيتىشنى خالايمەن
ترامپ: شى جىنپىڭ ئاز ئۇچرايدىغان ئېلېمېنتلارنى ئېكسپورت قىلىش چەكلىمىسىنى بىكار قىلىدۇ
ترامپ ئامېرىكانىڭ يادرو قوراللىرىنى سىناق قىلىشقا باشلىشى ئۈچۈن يوليورۇق چۈشۈردى