ئاقساراي: رىۋاندا ۋە كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى ۋاشىنگتوندا تىنچلىق كېلىشىمى ئىمزالايدۇ

ترامپ بۇرۇن نەتىجە بەرمىگەن ئامېرىكا مۇرەسسەچىلىكىدىكى كېلىشىمدىن كېيىن، كاغامې ۋە تشىسېكېدىنى يېڭى بىر كېلىشىم ئۈچۈن كۈتۈۋالىدۇ.

By
ئاقساراي: رىۋاندا ۋە كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى ۋاشىنگتوندا تىنچلىق كېلىشىمى ئىمزالايدۇ / Reuters

ئاقساراينىڭ بىلدۈرۈشىچە، ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ رىۋاندا ۋە كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى رەھبەرلىرىنى ۋاشىنگتوندا بىر يەرگە جەم قىلىپ، تىنچلىق كېلىشىمى ئىمزالاتقۇزىدىكەن.

ئاقساراي باياناتچىسى كارولىن لېئاۋىت دۈشەنبە كۈنى مۇخبىرلارغا بەرگەن باياناتىدا: «پىرېزىدېنت ترامپ رىۋاندا جۇمھۇرىيىتى بىلەن كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتىنىڭ رەھبەرلىرىنى ئۆزى مۇرەسسەچىلىك قىلغان تارىخىي تىنچلىق ۋە ئىقتىسادىي كېلىشىمنى ئىمزالاش ئۈچۈن كۈتۈۋالىدۇ» دېدى.

ترامپ ئىيۇن ئېيىدا ھەر ئىككى دۆلەتنىڭ تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىرىنىمۇ ۋاشىنگتوندا كۈتۈۋالغان؛ تەرەپلەر شۇ زىيارەتتە ئامېرىكا مۇرەسسەچىلىكىدە تەييارلانغان تۇنجى كېلىشىمنى ئىمزالىغان ئىدى.

پىرېزىدېنت ترامپ شۇندىن بۇيان كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتىنى، ھەل قىلىنىشىغا ياردەمچى بولغان توقۇنۇشلاردىن بىرى دەپ تەرىپلىگەن ئىدى. لېكىن، ساھەدىكى زوراۋانلىق داۋاملاشتى، تەرەپلەر بىر-بىرىنى داۋاملىق ئەيىبلەشتى.

يېڭى كېلىشىمنىڭ ئىيۇندا ئىمزالانغان كېلىشىمدىن قانداق پەرقلىنىدىغانلىقى ھازىرچە ئېنىق بولمىدى.

يەر شارى خاراكتېرلىك تېخنولوگىيەلىك مەھسۇلاتلار بىلەن تەمىنلەش زەنجىرلىرى ئۈچۈن ھالقىلىق مىنېراللار جەھەتتىن باي بولغان بۇ رايون، يېقىنقى 30 يىلدا يۈز مىڭلىغان كىشىنىڭ جېنىغا زامىن بولغان قوراللىق توقۇنۇشلار بىلەن لەرزىگە كەلدى.

كىنشاسا تەرەپنىڭ قارىشىچە، رىۋاندا تەرەپ قوللاۋاتقان M23 قوراللىق گۇرۇھىنىڭ  دۆلەتنىڭ شەرقىدە گوما ۋە بۇكاۋۇ قاتارلىق كەڭ رايونلارنى بېسىۋېلىشى بىلەن جىددىيچىلىك يانۋار ئېيىدا تېخىمۇ كەسكىنلىشىپ كەتتى.

رىۋاندا «مۇداپىئە تەدبىرلىرى» دەپ ئاتىغان ھەرىكەتلەرنىڭ ئاخىرلىشىشىنىڭ، كىنشاسانىڭ 1994-يىلىدىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىق بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئېتنىك خۇتۇ FDLR تەشكىلاتىنى بىر تەرەپ قىلىشىغا باغلىق ئىكەنلىكىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە.

ترامپ بۇرۇن كونگونىڭ شەرقىدىكى كانلارغا ئېرىشىشنىڭ ئامېرىكاغا ئۈستۈنلۈك ئېلىپ كېلىدىغانلىقىنى ۋە خىتايغا بېقىندى بولۇپ قېلىشنى ئازايتىدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەن ئىدى.

ئۆتكەن ئاي ۋاشىنگتوندىكى سۆھبەتلەردە رىۋاندا ۋە كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى ئىيۇن كېلىشىمىنىڭ ئىجرا قىلىنىشىدا «ئارقىدا قالغانلىقى» نى ئېتىراپ قىلغان، لېكىن جىددىيچىلىكنى پەسەيتىش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشنى داۋاملاشتۇرۇش توغرىسىدا بىردەكلىك ھاسىل قىلغان ئىدى.