ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپنىڭ خىتايدىن ئىمپورت قىلىنىدىغان ماللارغا تاموژنا بېجىنى ئۆستۈرۈشىگە جاۋابەن، خىتاي تەرەپ %84 لىك قوشۇمچە تاموژنا بېجىنى يولغا قويدى. بۇ تەدبىر، ئىككى يەرشارىۋى ئىقتىسادىي گەۋدە ئوتتۇرىسىدىكى سودا ئۇرۇشى قىزىۋاتقان بىر پەيتتە، تېخىمۇ كونكرېت قىلىپ ئېيتقاندا، پەيشەنبە كۈنى رەسمىي كۈچكە ئىگە بولدى.

بۇ ئۆزئارا باج ئۆستۈرۈش ۋەزىيىتىدە، خىتاي دەسلەپتە ترامپنىڭ تۇنجى باسقۇچلۇق بېجىغا قارىتا %34 لىك جاۋاب بېجىنى ئېلان قىلغان ئىدى. شۇنداقلا، ترامپنىڭ «ئەگەر (خىتاي) بۇ بېجىنى بىكار قىلمىسا، تېخىمۇ (باجنى) ئۆستۈرىمىز» دېگەن ئاگاھلاندۇرۇشىنى قوبۇل قىلمىدى. نەتىجىدە، ترامپ خىتايدىن كىرگۈزۈلىدىغان ماللاردىن ئېلىنىدىغان قوشۇمچە تاموژنا بېجىنى %104 كە ئۆستۈردى، بېيجىڭ بۇنىڭغا جاۋابەن، ئامېرىكا مەھسۇلاتلىرىدىن %84 لىك تاموژنا بېجى ئېلىش سىياسىتىنى يولغا قويدى.

ترامپ چارشەنبە كۈنى خىتاي ماللىرىغا قويغان باج نىسبىتىنى %125 كە چىقاردى. ئۇنىڭدىن باشقا، بېيجىڭ يەنە 18 ئامېرىكا شىركىتىنى سودا چەكلىمىسىدىكىلەر تىزىملىكىگە قوشتى ۋە باشقا قارشى تەدبىرلەرنى قوللىنىشقا باشلىدى. نۆۋەتتىكى ئەھۋالدىن قارىغاندا، ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى سودا ئۇرۇشىنىڭ يېقىن كەلگۈسىدە پەسكۇيغا چۈشىدىغانلىقىغا دائىر ھېچقانداق ئالامەت يوق.

مەلۇم بولۇشىچە، خىتاي ئامېرىكانىڭ تاموژنا بېجىنىڭ ئېلىپ كېلىدىغان تەسىرىنى ئازايتىش ئۈچۈن، باشقا دۆلەتلەر بىلەن تۈزگەن سودا كېلىشىملىرىنى تېخىمۇ كۈچەيتىشكە تىرىشماقتا.

بېيجىڭ بىلەن بىريۇسسېلنىڭ يېقىنلىشىشى

رەئىس شى جىنپىڭ كېلەر ھەپتە مالايشىيانى ئۆز ئىچىگە ئالغان شەرقىي جەنۇبىي ئاسىيا دۆلەتلىرىنى زىيارەت قىلىدۇ.

خىتاي ۋە ياۋروپا ئىتتىپاقى دۇنيا سودا تەشكىلاتى (WTO) نى مەركەز قىلغان كۆپ تەرەپلىك سودا تۈزۈمىنى بىرلىكتە قوغداشقا ۋە قوللاشقا ۋەدە بەردى. بۇ ئورتاق تونۇش، خىتاي سودا مىنىستىرى ۋاڭ ۋېنتاۋ بىلەن ياۋروپا كومىتېتىنىڭ سودا ۋە ئىقتىسادىي بىخەتەرلىك ئىشلىرىغا مەسئۇل كومىسسارى ماروس سېفكوۋىچ ئوتتۇرىسىدا ئۆتكۈزۈلگەن تور يىغىنىدا ھاسىل قىلىندى.

خىتاينىڭ دۆلەتلىك خەۋەر ئاگېنتلىقى شىنخۇانىڭ پەيشەنبە كۈنىدىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، ئىككى تەرەپ خىتاي-ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ ئىقتىسادىي ۋە سودا ھەمكارلىقىنى كۈچەيتىش، ئامېرىكا تەرىپىدىن يولغا قويۇلغان «ئۆزئارا باج» دەپ ئاتالغان تاموژنا باجلىرىغا تاقابىل تۇرۇش قاتارلىق بىر قاتار مەسىلىلەر ئۈستىدە مۇزاكىرە ئېلىپ بارغان. سېفكوۋىچ ئامېرىكانىڭ تاموژنا بېجىنىڭ خەلقئارا سودىغا ئېغىر زىيان سېلىۋاتقانلىقىنى، ياۋروپا ئىتتىپاقىنىڭ خىتاينى ئۆز ئىچىگە ئالغان دۇنيا سودا تەشكىلاتىنىڭ باشقا ئەزالىرى بىلەن بىرلىكتە خەلقئارا سودىنىڭ نورمال تەرتىپىنى قوغداش ئۈچۈن ھەمكارلىشىشقا تەييار ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن.