سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپ: كونگو-رىۋاندا تىنچلىق كېلىشىمى ئافرىقا ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم
دونالد ترامپ كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى بىلەن رىۋاندا ئوتتۇرىسىدا تىنچلىق كېلىشىمى ھاسىل قىلىنغانلىقىنى جاكارلىدى.
ترامپ: كونگو-رىۋاندا تىنچلىق كېلىشىمى ئافرىقا ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم
ترامپ: كونگو-رىۋاندا تىنچلىق كېلىشىمى ئافرىقا ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم / AP
2025-يىلى6-ئاينىڭ21-كۈنى

ترامپ ئۇزۇندىن بۇيان داۋاملىشىۋاتقان توقۇنۇشنىڭ كېلەر ھەپتە ۋاشىنگتوندا ئۆتكۈزۈلىدىغان رەسمىي ئىمزا قويۇش مۇراسىمىدا ھەل قىلىنىدىغانلىقىنى بايان قىلدى.

ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ۋاشىنگتوندا كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى بىلەن رىۋاندا ئوتتۇرىسىدا مۇزاكىرە قىلىنغان تىنچلىق كېلىشىمىنىڭ ھاسىل قىلىنىشىدا ئۆزىنىڭمۇ تۆھپىسىنىڭ بارلىقىنى ئېيتتى، ھەمدە بۇ تىرىشچانلىقلىرى سەۋەبىدىن نوبېل تىنچلىق مۇكاپاتى ئالالمايدىغانلىقى ئۈچۈن نارازىلىقىنى ئىپادىلىدى.

ئۆزئارا توقۇنۇشۇۋاتقان ئىككى ئافرىقا دۆلىتى چارشەنبە كۈنى بىرلەشمە بايانات ئېلان قىلىپ، كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتىنىڭ شەرقىي جەنۇبىدىكى توقۇنۇشنى ئاخىرلاشتۇرۇش كېلىشىم لايىھەسى تەييارلىغانلىقلىرىنى، بۇ كېلىشىمنىڭ كېلەر ھەپتە ئامېرىكانىڭ پايتەختى ۋاشىنگتوندا رەسمىي ئىمزالىنىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.

ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ئاممىۋى ئورتاقلىشىش تور بېتى Truth Social سەھىپىسىدە ئېلان قىلغان  باياناتىدا مۇنداق دېدى:

«بۇ كېلىشىم ئافرىقا ئۈچۈن ناھايىتى مۇھىم. راستىنى ئېيتقاندا، دۇنيا ئۈچۈنمۇ ناھايىتى مۇھىم.»

لېكىن ترامپ نورۋېگىيە نوبېل كومىتېتىنىڭ ئۆزىنىڭ ھەم ھىندىستان بىلەن پاكىستان ئوتتۇرىسىدىكى ھەم سېربىيە بىلەن كوسوۋو ئوتتۇرىسىدىكى جىددىيچىلىكلەردە مۇرەسسەچىلىك رولى ئوينىغانلىقىنى كۆرمەسكە سالغانلىقىنى ئەسكەرتتى.

بۇنىڭدىن باشقا، مىسىر بىلەن ئېفىيوپىيە ئوتتۇرىسىدا «تىنچلىقنى ساقلاش» ۋە ئىسرائىلىيە بىلەن نۇرغۇن ئەرەب دۆلەتلىرى ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتلەرنى نورماللاشتۇرۇشنى مەقسەت قىلغان ئابراهام كېلىشىملىرىنى مۇزاكىرە قىلىش مەسىلىسىدىكى تۆھپىلىرىنىڭمۇ قەدىرلىنىشىنى تەلەپ قىلدى.

ترامپ ئۇكرائىنادىكى ئۇرۇشنى ۋە غەززەدىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى تېز سۈرئەتتە ئاخىرلاشتۇرۇش ئۈچۈن سۆھبەت ئۆتكۈزۈش ماھارىتىنى ئىشلىتىدىغانلىقى توغرىسىدا ۋەدە بەرگەن ھەمدە «تىنچلىق ئەلچىسى» سۈپىتىدە پىرېزىدېنتلىق سايلام سەپەرۋەرلىك پائالىيەتلىرىنى ئېلىپ بارغان ئىدى. لېكىن ئۇنىڭ پىرېزىدېنتلىقىنىڭ بەشىنچى ئېيىدا بۇ ئىككى توقۇنۇش ھازىرمۇ داۋاملاشماقتا.

ھىندىستان دائىرىلىرى پاكىستان بىلەن ئۇرۇش توختىتىش مەسىلىسىدە ترامپنىڭ رولى بارلىقىنى رەت قىلدى. لېكىن ئىسلامئاباد ترامپنىڭ رولىنى ئېتىراپ قىلدى ۋە ئۇنى 2026-يىللىق نوبېل تىنچلىق مۇكاپاتىغا نامزات كۆرسەتتى.

 ۋاشىنگتوندا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئىمزا مۇراسىمى

 

پىرېزىدېنت ترامپ كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى بىلەن رىۋاندا دائىرىلىرىنىڭ دۈشەنبە كۈنى ۋاشىنگتوندا ئىمزا قويۇشقا تەييار ئىكەنلىكىنى ئېيتتى، لېكىن ئۇلارنىڭ بىرلەشمە باياناتىدا كېلىشىمنىڭ 27-ئىيۇن كۈنى ئىمزالىنىدىغانلىقى بىلدۈرۈلدى.

تەبىئىي بايلىقلارغا باي شەرقىي كونگو دېموكراتىك جۇمھۇرىيىتى رىۋاندا چىگراسىغا جايلاشقان بولۇپ، تەخمىنەن 30 يىلدىن بۇيان زوراۋانلىق ۋەقەلىرى رىۋاندانى زىلزىلىگە سالماقتا. بۇ رايوندىكى زوراۋانلىق ھەرىكەتلىرى ھۆكۈمەتكە قارشى M23 قوراللىق گۇرۇھىنىڭ 2021-يىلنىڭ ئاخىرلىرى تەكرار ھۇجۇمغا ئۆتۈشى بىلەن تېخىمۇ كۆپىيىپ كەتتى.

تەرەپلەر ۋاشىنگتوندا ئۇدا ئۈچ كۈن داۋاملاشقان ئۇچرىشىشلىرىدىن كېيىن، ئاپرېل ئېيىدا ئىمزالانغان پىرىنسىپلار باياننامەسىگە ئاساسەن كېلىشىم ھاسىل قىلدى.

تىرامپ كۆپ يىللاردىن بۇيان نۇرغۇنلىغان قوللىغۇچىلىرى ۋە ئۆزىگە يېقىن پارلامېنت ئەزالىرى تەرىپىدىن نوبېل تىنچلىق مۇكاپاتىغا نامزات كۆرسىتىلدى. بۇ داڭلىق مۇكاپاتقا ئېرىشەلمىگەنلىكىدىن بىئاراملىقىنى يوشۇرمىغان ترامپ، 2-ئايدا ئاقسارايدا ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرى بېنيامىن نېتانياھۇ بىلەن كۆرۈشكەندە بۇ مەسىلىنى يەنە ئوتتۇرىغا قويغان ئىدى.

 ئوباما ۋەزىپىگە ئولتۇرۇپ ئۇزۇن ئۆتمەيلا 2009-يىلى نوبېل تىنچلىق مۇكاپاتىغا لايىق كۆرۈلگەن ئىدى. ترامپ يەنە 2024-يىلدىكى سايلام سەپەرۋەرلىك پائالىيەتلىرى داۋامىدىمۇ ئۆزىدىن بۇرۇنقى پىرېزىدېنت باراك ئوبامانىڭ مۇكاپاتقا لايىق ئەمەسلىكىنى ئىلگىرى سۈرگەن ئىدى.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى