سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپ بۇيرۇق چۈشۈرۈپ پېنتاگوننىڭ نامىنى «ئۇرۇش مىنىستىرلىقى» دەپ ئۆزگەرتىشنى پىلانلىماقتا
بۇ قارارنامە دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى پېت ھېگسېتنىڭ «ئۇرۇش مىنىستىرى» دېگەن قوشۇمچە نام بىلەن ئاتىلىشى ۋە پېنتاگوندىكى ۋىۋىسكىلارنىڭ يېڭىلىنىشى قاتارلىق قەدەملەرنىمۇ بىرلىكتە ئېلىپ كېلىدۇ.
ترامپ بۇيرۇق چۈشۈرۈپ پېنتاگوننىڭ نامىنى «ئۇرۇش مىنىستىرلىقى» دەپ ئۆزگەرتىشنى پىلانلىماقتا
ترامپ: ھەممە ئادەم ئۇنىڭ ئۇرۇش مىنىستىرلىقى بولغان دەۋرلىرىدە ئاجايىپ بىر غەلىبە تارىخىمىزنىڭ بولغانلىقىدىن ھۇزۇرلىنىدۇ.
2025-يىلى9-ئاينىڭ5-كۈنى

ئاق ساراي باياناتچىسى كارولىن لېۋىت ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپنىڭ دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىقىنىڭ نامىنى «ئۇرۇش مىنىستىرلىقى» دەپ ئۆزگەرتىشنى مەزمۇن قىلغان بىر ئىجرائىيە بۇيرۇقىنى جۈمە كۈنى ئىمزالايدىغانلىقىنى جەزملەشتۈردى.

تۇنجى بولۇپ «فوكۇس خەۋەرلىرى» تەرىپىدىن ئېلان قىلىنغان بۇ بۇيرۇق، 1947-يىلىدىكى «دۆلەت خەۋپسىزلىك قانۇنى»نىڭ ھەربىي قۇرۇلمىنى ھازىرقى نامى بويىچە تەشكىللەپ 1949-يىلىغىچە ئىشلىتىلگەن تارىخىي نامنى قايتىدىن ئەسلىگە كەلتۈرۈشنى مەزمۇن قىلىدۇ.

بۇيرۇققا ئاساسلانغاندا، «ئۇرۇش مىنىستىرلىقى» ئىككىنچى دەرىجىلىك بىر نام سۈپىتىدە خىزمەت قىلىدىغان بولۇپ، دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرى پېت ھېگسېت رەسمىي ھالدا «ئۇرۇش مىنىستىرى» دېگەن قوشۇمچە ئۇنۋانغىمۇ ئىگە بولىدۇ..

بۇ بۇيرۇق يەنە ھېگسېتنىڭ بۇ ئۆزگىرىشنى مەڭگۈلۈك قىلىش ئۈچۈن قانۇن چىقىرىش ۋە ئىجرائىيە تەدبىرلىرىنى ئوتتۇرىغا قويۇشىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

ئاق ساراي ئەمەلدارىنىڭ «فوكۇس خەۋەرلىرى»گە بىلدۈرۈشىچە، بۇ بۇيرۇق ئاممىغا ئۇچۇر بېرىش يىغىن زالىنىڭ «پېنتاگون ئۇرۇش ئەترىتى» دەپ ئاتىلىشىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدىغان بولۇپ،، پېنتاگوندىكى بارلىق ۋىۋىسكىلار ۋە تور بەتلەرنىڭ يېڭىلىنىشىنىمۇ تەلەپ قىلىدۇ.

ترامپ 25-ئاۋغۇست مۇخبىرلارغا قىلغان سۆزىدە: «ھەممە ئادەم ئۇنىڭ ئۇرۇش مىنىستىرلىقى بولغان دەۋرلىرىدە ئاجايىپ بىر غەلىبە تارىخىمىزنىڭ بولغانلىقىدىن ھۇزۇرلىنىدۇ» دېگەنىدى.

ھېگسېت بولسا بۇ ھەرىكەتنى خۇشاللىق بىلەن قارشى ئېلىپ، بۇنىڭ تېخىمۇ كەڭ بىر مەدەنىيەت ئۆزگىرىشىنى ئەكس ئەتتۈرىدىغانلىقىنى ئېيتتى.

ئۇ: «بىز پەقەت مۇداپىئە قىلىپلا قالماي، يەنە ھۇجۇممۇ قىلىمىز» دېدى.

تاجاۋۇزچىلىق پوزىتسىيەسى

ئۇرۇش مىنىستىرلىقى ئامېرىكا ئاساسىي قانۇنى يولغا قويۇلغان يىلى، يەنى 1789-يىلى قۇرۇلغان بولۇپ، ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدە دۆلەتنىڭ ھەربىي ئىشلىرىنى باشقۇرۇشقا مەسئۇل بولغان.

ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن كېيىن، قۇرۇلتاي سوغۇق ئۇرۇش دەۋرىدىكى قورشاۋ ۋە ئىتتىپاقلىققا بېرىلگەن ئەھمىيەتنى ئەكس ئەتتۈرۈش ئۈچۈن، بۇ ئورگاننى دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىقىغا ئۆزگەرتكەن.

ترامپ ھۆكۈمىتى بۇ نامنىڭ قايتا ئىشلىتىلىشى بىلەن ھەربىي كۈچنىڭ تەكىتلىنىدىغانلىقىنى ۋە مەقسەتنىڭ ئېنىقلىقىنىڭ قايتىدىن ئورنىتىلىدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرمەكتە.

ئەمما تەنقىدچىلەر بۇنىڭ تاجاۋۇزچىلىق پوزىتسىيەسىگە قاراپ بۇرۇلۇش بولغانلىقىدىن دېرەك بېرىدىغانلىقى ۋە ئامېرىكانىڭ دىپلوماتىك ئۇچۇرلىرىغا زىيان يەتكۈزۈشى مۇمكىنلىكى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇرماقتا.

ترامپ دۆلەت مەجلىسىنىڭ بۇ نام ئۆزگەرتىشنى رەسمىيلەشتۈرۈش ئۈچۈن زۆرۈر تېپىلغاندا، قانۇن-تۈزۈملەرنى قوللىشىنى كۈتىدىغانلىقىنى بىلدۈرۈپ: «بۇنى قىلىمىز. ئىشىنىمەنكى، ئېھتىياجىمىز بولسا دۆلەت مەجلىسىمۇ بىزگە قوشۇلىدۇ» دېگەنلەرنى سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى.

ئىزدىنىڭ
جېنسېن خۇاڭ: خىتاي سۈنئىي ئەقىلدە ئامېرىكادىن نانوسېكۇنت ئارقىدا
فلورىدا سوتنىڭ قارارى بويىچە خىتاي پۇقرالىرىنىڭ مال-مۈلۈك سېتىۋېلىشىنى چەكلەيدۇ
مامدانى نىيۇ يورك تارىخىدا شەھەر باشلىقلىقىغا سايلانغان مۇسۇلمان نامزات بولۇپ قالدى
پۇتىن رۇسىيەدە سىيرەك توپا قېزىش ئۈچۈن مىنىستىرلار كېڭىشىدىن پىلان تۈزۈشىنى تەلەپ قىلدى
ترامپ مامدانىنىڭ مالىيە ياردىمىنى كېسىدىغانلىقى ئېيتىپ تەھدىت سالدى
ترامپ: مادۇرو ھاكىمىيىتىنىڭ كۈنلىرى ساناقلىق
«ئامېرىكا بىلەن خىتاي سۈركىلىشنى پەسەيتىش ئۈچۈن ھەربىي ئالاقە قاناللىرىنى ئاچىدۇ»
پاكىستان ئافغانىستان مۇساپىرلىرىنىڭ قايتىشى ئۈچۈن تۇرخام چېگرا ئېغىزىنى ئاچتى
ئىشغال ئاستىدىكى غەربىي قىرغاقتا ئىسرائىلىيە كۆچمەنلىرى 3 پەلەستىنلىكنى يارىلاندۇردى
مالدىۋې ئاراللىرى دۇنيادىكى تۇنجى ئەۋلادلار ئارا تاماكا چەكلەش سىياسىتىنى يولغا قويدى
تانزانىيەدە زوراۋانلىق ۋە نامايىشلار سايىسىدا سايلام ئۆتكۈزۈلدى
ئىسرائىلىيە ئارمىيەسى غەربىي قىرغاقتا 15 ياشلىق پەلەستىنلىك بىر بالىنى ئۆلتۈردى
موسكۋانىڭ ئۇكرائىنا تەلەپلىرىدە چىڭ تۇرۇۋېلىشى، ترامپ-پۇتىن ئۇچرىشىشىنى تورمۇزلاپ قويدىمۇ؟
مېرز: تۈركىيە بىلەن  بولغان يېقىن شېرىكلىكىمىزنى تېخىمۇ كېڭەيتىشنى خالايمەن
ترامپ: شى جىنپىڭ ئاز ئۇچرايدىغان ئېلېمېنتلارنى ئېكسپورت قىلىش چەكلىمىسىنى بىكار قىلىدۇ
ترامپ ئامېرىكانىڭ يادرو قوراللىرىنى سىناق قىلىشقا باشلىشى ئۈچۈن يوليورۇق چۈشۈردى
ئۇكرائىنانىڭ ئۇچقۇچىسىز ھاۋا ئاپپاراتى ھۇجۇمىدىن كېيىن موسكۋا ئەتراپىدىكى ئايرودۇرۇملار تاقالدى
ترامپ ۋېنېزۇئېلادىكى كوكايىن بازىلىرىغا زەربە بېرىشنى ئويلاشماقتا
پاكىستان - ئافغانىستان سۆھبىتى ئىستانبۇلدا ئۆتكۈزۈلىدۇ
ياپونىيەنىڭ يېڭى ئايال باش ۋەزىرى مۇداپىئە خىراجىتىنىڭ كۆپەيتىلىدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى