ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ، ئىسرائىلىيە بىلەن ئىراننىڭ سەيشەنبە كۈنى تەخمىنەن سائەت 04:00 دە باشلىنىدىغان باسقۇچلۇق ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ھاسىل قىلغانلىقىنى ئېلان قىلدى. بۇ كېلىشىم ئىككى ھەپتىگە يېقىن داۋاملاشقان كەسكىن توقۇنۇشلارنى رەسمىي ئاخىرلاشتۇرۇشنى مەقسەت قىلىدۇ.
ترامپ «Truth Social» سۇپىسىدا ئېلان قىلغان باياناتىدا، كېلىشىمنىڭ «تولۇق ۋە ئېنىق ئۇرۇش توختىتىش» نى ئۆز ئىچىگە ئالىدىغانلىقىنى بىلدۈردى. بۇنىڭغا ئاساسەن، ئالدى بىلەن ئىران ھەرىكەتلىرىنى توختىتىدۇ، 12 سائەتتىن كېيىن ئىسرائىلىيەمۇ ئوخشاش ھەرىكەت قىلىدۇ.
ئۇرۇش توختىتىشنىڭ، ترامپ «12 كۈنلۈك ئۇرۇش» دەپ ئاتىغان توقۇنۇشنىڭ «رەسمىي ئاخىرلىشىشى» بولۇشى كۈتۈلمەكتە.
ترامپ يازمىسىدا: «ھەممە ئىش ئۆز جايىدا بولىدۇ، دەپ پەرەز قىلغاندا، ھەقىقەتەنمۇ شۇنداق بولىدۇ، مەن ئىككى دۆلەتنى، ئىسرائىلىيە بىلەن ئىراننى، بۇ ‹12 كۈنلۈك ئۇرۇش› دەپ ئاتاشقا تېگىشلىك توقۇنۇشنى ئاخىرلاشتۇرۇشتىكى چىدامچانلىقى، جاسارىتى ۋە ئەقىل-پاراسىتى ئۈچۈن تەبرىكلەيمەن» دەپ يازدى.
توقۇنۇش 13-ئىيۇن فوردو يەر ئاستى يادرو بېيىتىش زاۋۇتىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان ئىراننىڭ ھەربىي، پۇقرالار ۋە يادرو ئەسلىھەلىرىگە ئىسرائىلىيەنىڭ ھاۋا ھۇجۇمى قىلىشى بىلەن باشلانغان ئىدى.
تېھران ئىسرائىلىيە نىشانلىرىغا باللىستىك باشقۇرۇلىدىغان بومبا ھۇجۇمى بىلەن جاۋاب قايتۇردى، بۇ ئەھۋال نەچچە ئون يىلدىن بۇيان ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى ئەڭ بىۋاسىتە ھەربىي توقۇنۇشنى كەلتۈرۈپ چىقارغان ئۆچ ئېلىش ھالقىسىنى قوزغىدى.
جىددىيچىلىك، ئامېرىكانىڭ 22-ئىيۇن ئىسرائىلىيەنىڭ ھۇجۇملىرىغا قاتنىشىپ، ئىراننىڭ ئۈچ يادرو ئەسلىھەسىگە زەربە بېرىشى ۋە ئىراننىڭ قاتاردىكى ئامېرىكا ئەل ئۇدەيد ھاۋا ئارمىيە بازىسىغا باشقۇرۇلىدىغان بومبا ھۇجۇمى قىلىشى بىلەن تېخىمۇ كۈچەيدى.
جىددىيچىلىكنىڭ كۈچىيىشىگە قارىماي، ئومان ۋە شىۋىتسارىيەنىڭ ۋاسىتىچىلىكىدە ئېلىپ بېرىلغانلىقى بىلدۈرۈلگەن مەخپىي دېپلوماتىيە بىلەن ئۇرۇش توختىتىش تىرىشچانلىقلىرى داۋام قىلماقتا.
ترامپ مۇرەسسەچىلەرنى تىلغا ئالمىغان ھالدا، ھەر ئىككى تەرەپنى ئاكتىپ ھەرىكەتلىرىنى «ئۆلچەملىك ھالدا ئاخىرلاشتۇرۇش» قا قوشۇلغانلىقى ئۈچۈن ماختىدى.
ئىراننىڭ ئۇرۇش توختىتىشنى باشلىشى ۋە ئۇنىڭدىن كېيىن ئىسرائىلىيەنىڭ بۇنىڭغا ئەگىشىشى شەكىللىك باسقۇچلۇق ۋاقىت جەدۋىلىنىڭ ھەر ئىككى ئارمىيەنىڭ داۋاملىشىۋاتقان ھۇجۇملىرىنى تاماملىشىغا ۋە تۇيۇقسىز بىر پايدىسىز ئەھۋالدىن ساقلىنىشىغا شارائىت يارىتىش ئۈچۈن لايىھەلەنگەنلىكى خەۋەر قىلىنماقتا.
مۇقىمسىز ۋە جىددىي بىر رايون
يېقىنقى ئىككى ھەپتىلىك ئوچۇق-ئاشكارا توقۇنۇش ئىراندا يۈزلىگەن، ئىسرائىلىيەدە بولسا ئونلىغان كىشىنىڭ ئۆلۈمىنى كەلتۈرۈپ چىقاردى. ھەر ئىككى دۆلەتتە كىشىلەر ھاۋا ھۇجۇمى ۋە باشقۇرۇلىدىغان بومبا ھۇجۇملىرىدىن قوغدىنىش ئۈچۈن پاناھجايلارغا كىرىشكە مەجبۇر بولدى.
توقۇنۇشلار تېخىمۇ كەڭ كۆلەملىك رايونلۇق ئۇرۇش قورقۇنچىنى كۈچەيتتى.
ئىران، ئىسرائىلىيە ھۇجۇملىرىدا ھاياتىدىن ئايرىلغان پۇقرالار ۋە ئىنقىلابنى مۇھاپىزەت قىلىش ئارمىيەسى ئەزالىرى ئۈچۈن جىنازە نامىزى ئۆتكۈزدى.
شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، ئىسرائىلىيە پۈتۈن مەملىكەت مىقياسىدا جىددىي ھالەت تەرتىپلىرىنى يولغا قويدى ۋە ئىران زېمىنىغا قارىتا يېقىنقى يىللاردىكى ئەڭ كەڭ دائىرىلىك ھۇجۇملارنى ئېلىپ باردى.
