سىياسەت
3 مىنۇت ئوقۇش
مامدانى نىيۇ يورك تارىخىدا شەھەر باشلىقلىقىغا سايلانغان مۇسۇلمان نامزات بولۇپ قالدى
نىيۇ يورك شەھىرىنىڭ شەھەر باشلىقى بولۇپ سايلانغان مامدانى ئۆزىنىڭ غەلبىسىنى ھازىرقى ئەھۋالنى رەت قىلىش ۋە تېخىمۇ كەڭ خەلق ئاممىسىغا سىگنال بېرىش دەپ قارايدۇ.
مامدانى نىيۇ يورك تارىخىدا شەھەر باشلىقلىقىغا سايلانغان مۇسۇلمان نامزات بولۇپ قالدى
زوھران مامدانى غەلىبە نۇتۇقى سۆزلىمەكتە. سۈرەت: ئا پ. / AP
2025-يىلى11-ئاينىڭ5-كۈنى

زوھران كۋامې مامدانى سەيشەنبە (4-نويابىر) كۈنى نىيۇ يورك شەھىرىنىڭ تۇنجى مۇسۇلمان شەھەر باشلىقى بولغان مۇھىم غەلىبىگە ئېرىشتى.

كۋېنس (Queens) تا تۇغۇلغان ۋە ئوتتۇز نەچچە ياش ۋاقتىدا ئىشتاتلىق پارلامېنتنىڭ پارلامېنت ئەزاسى بولغان مامدانى، سايلام سەپەرۋەرلىك پائالىيىتىنى  ئىككى ئاددىي تېمىغا يىغىنچاقلىدى. بۇلار ئادەتتىكى نىيۇ يوركلىقلارنىڭ ياشاش تەننەرخىنى ئاساس قىلىش ۋە توختىماي خەلقنىڭ ئىچىگە چۆكۈش ئىدى.

ئىجارە ھەققى، ھەقسىز شەھەر ئاممىۋى ئاپتوبۇس قاتنىشى، شەھەرلىك ھۆكۈمەت ماگېزىنلىرى ۋە يەسلى توغرىسىدىكى ۋەدىلەر، ئۆي-مۈلۈك ، قاتناش ۋە كۈندىلىك خىراجەتلەر تەرىپىدىن قىسىلىپ قالغان كىشىلەرنى نىشان قىلغان ئۇچۇرنىڭ مەركىزىي نۇۇقتىسىغا ئايلاندى.

ئۇ بۇ كۈنتەرتىپىنى مىليونلىغان كۆرۈش رېكورتىنى ياراتقان قىسقا ۋىدېيولار، كەڭ دائىرىلىك تەكشۈرۈش دوكلاتلىرى ۋە سايلىغۇچىلار بىلەن ئۆزى تۇرىدىغان جايدا كۆرۈشۈش ئارقىلىق سۇندى.

ئۇ غەلىبە قىلغاندىن كېيىن مۇنداق دېدى: «كېيىنكى ۋە ئاخىرقى بېكەت شەھەرلىك ھۆكۈمەت بىناسى.»


ھەممە ئادەم قىلىچىنى غىلىپىدىن چىقاردى

 
مامدانىينىڭ ئۆرلىشى دراماتىك ئىدى. ئۇ ئىيۇن ئېيىدا پارتىيەسىنى ھەيران قالدۇردى، سابىق باش ۋالىي ئاندرېۋ كۇمونى دەسلەپكى نامزات بەلگىلەش سايلىمىدا يەڭدى، كۇمو ئاۋاز سانالغان كېچە ئۇتتۇرغانلىقىنى قوبۇل قىلدى.

بۇ غەلىبە ئۇنى نامى چىقمىغان ئەھۋالدىن بىراقلا دۆلەتنىڭ سەھنىسىگە چىقاردى. ئۇنىڭ غەلىبىسى سىياسەت سەھنىلىرىدىلا ئەمەس، بەلكى دېموكراتلار پارتىيەسىنىڭ يۆنىلىشى ئۈچۈن نېمىدىن دېرەك بېرىدىغانلىقى توغرىسىدىمۇ مۇنازىرە قوزغىدى.

بىر ئوبزورچىنىڭ سۆزىگە قارىغاندا، قوللىغۇچىلار «ھەقىقەتەنمۇ ھەقىقىي تۇيۇلىدىغان» كاندىداتنى-«ھالال يېمەكلىك ھارۋىلىرىنىڭ باھاسى» قاتارلىق كۈندىلىك ئەندىشىلەر ھەققىدە سۆزلەپ، خەلقنىڭ ئىچىگە چۆككەن نامزاتنى تەبرىكلىدى.

بىراق، بۇ ئۆرلەش نۇرغۇن فرونتلاردا قىيىنچىلىقلار دۇچ كەلدى. مامدانى مۇتەئەسسىپ تاراتقۇلار، رەقىبلەرنىڭ، داڭلىق كارخانىچىلارنىڭ ھۇجۇمىغا ئۇچرىدى، ھەتتا ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپنىڭ قايتا-قايتا ھۇجۇمىغا ئۇچرىدى.

ترامپ ۋە باشقا قارشى تۇرغۇچىلارمۇ مامدانىنىڭ تەكلىپلىرى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇرۇپ، ئۇلارنى ھەددىدىن زىيادە ئاشۇرۇۋىتىش ھەمدە ئەگەر ئۇ غەلىبە قىلسا فېدېراتسىيە مەبلىغىنى تۇتۇپ قېلىش بىلەن تەھدىت سالدى. دېموكرات پارتىيەنىڭ مەركىزىدىكىلەرمۇ گۇمانلانغان ئىدى. كۆزەتكۈچىلەر نىيۇ يوركنى باشقۇرۇشنىڭ جاپالىق بولىدىغانلىقىنى ئاگاھلاندۇردى.

بىر سىياسەتشۇناس سايلام نەتىجىسى ئېلان قىلىنىشتىن بۇرۇن: «ھەممە ئادەم قىلىچىنى غىلىپىدىن چىقاردى، بۇ باشقۇرۇش ناھايىتى تەس شەھەر» دېدى.

مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇرلارTRT World - Is New York City ready for Zohran Kwame Mamdani?


دۈشمەن مۇھىتتا يول يۈرۈش

سايلام سەپەرۋەرلىكى ئىنتېرنېت تورلىرىدىكى دۈشمەنلىك دولقۇنلىرىنى پەيدا قىلدى.

ئۆچمەنلىك ۋەقەلىرىنى كۆزىتىدىغان قوغدىنىش گۇرۇپپىلىرى سايلامنىڭ دەسلەپكى غەلبىسىدىن كېيىن مۇسۇلمانلارغا قارشى يوللانمىلار ۋە زوراۋانلىق تەھدىتىنىڭ كۆرۈنەرلىك ئۆسكەنلىكىنى خاتىرىلىدى. بۇنىڭ ئىچىدە يۈزلىگەن ئىسلام دىنىنى ئۆچ كۆرۈش ۋە سايلام ئاخىرلاشقاندىن كېيىنكى بىر كۈندە يۈزدىن ئارتۇق زوراۋانلىققا مۇناسىۋەتلىك دوكلات بار.

مامدانىنىڭ قوللىغۇچىلىرى ۋە كىشىلىك ھوقۇق تەشكىلاتلىرى ھۆكۈمەت ئەمەلدارلىرىنى ئىسلام دىنىنى ئۆچ كۆرۈش ۋە پاراكەندىچىلىكنىڭ كۈنسېرى كۈچىيىۋاتقانلىقىنى ئەيىبلەشكە چاقىردى.

شۇنداقتىمۇ، مامدانى ئۆزىنىڭ غەلبىسىنى ھازىرقى ئەھۋالنى رەت قىلىش ۋە تېخىمۇ كەڭ خەلق ئاممىسىغا سىگنال بېرىش دەپ قارايدۇ.

ئۇ غەلىبە نۇتۇقىدا، نىيۇ يوركنى «دۆلەت مىقياسىدىكى چېكىنىش» دەپ تەسۋىرلەنگەن ۋەزىيەتنى يېڭىش ئۈچۈن مودېل سۈپىتىدە تەشۋىق قىلىپ: «ئەگەر كىمىكى دونالد ترامپ خىيانەت قىلغان بىر دۆلەتكە ئۇنى قانداق مەغلۇب قىلىشنى كۆرسىتەلىگەن بىرسى بار دېسەك، ئۇ ئۇنى ئوتتۇرىغا چىقارغان شەھەردۇر.  نىيۇ يورك سىياسىي قاراڭغۇلۇقنىڭ بۇ پەيتىدە، يول كۆرسىتىدىغان چىراغ بولىدۇ» دېدى.

ئىزدىنىڭ
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى
ئىسرائىلىيە رەفاھ تونېللىرىدا قاپسىلىپ قالغان 40 ھاماس ئەزاسىنى ئۆلتۈرگەنلىكىنى بىلدۈردى
تاجىكىستان ئافغانىستاندىن قىلىنغان چېگرا ھالقىغان ھۇجۇملاردا بەش كىشىنىڭ ئۆلگەنلىكىنى بىلدۈردى
كىرېمىل: پۇتىن سەيشەنبە كۈنى ئامېرىكا ۋەكىلى ۋىتكوف بىلەن كۆرۈشىدۇ
ئىسرائىلىيە ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپ ھالدا رەفاھ رايونىغا ۋە غەززەگە ھۇجۇملىرىنى كۈچەيتتى
ۋەيران قىلغۇچ كەلكۈندە 330 دىن ئارتۇق كىشى قازا قىلغان سىرىلانكىغا ياردەم بېرىش دولقۇنى باشلاندى