ئىقتىساد
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپ ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدا سودا كېلىشىمى ئىمزالانغانلىقىنى بىلدۈردى.
ئامېرىكا ئەمەلدارلىرىنىڭ بىلدۈرۈشىچە، بۇ كېلىشىم ئاز ئۇچرايدىغان تۇپراق ئېلېمېنتلىرىنىڭ توشۇلۇشىنى تېزلىتىشكە دائىر تەدبىرلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدىكەن.
ترامپ ئامېرىكا بىلەن خىتاي ئوتتۇرىسىدا سودا كېلىشىمى ئىمزالانغانلىقىنى بىلدۈردى.
2025-يىلى6-ئاينىڭ27-كۈنى

سودا مىنىستىرى خوۋارد لۇتنىك: «بېيجىڭ بىزگە ئاز ئۇچرايدىغان تۇپراق ئېلېمېنتلىرىنى تاپشۇرۇپ بېرىدۇ، شۇنداق قىلغاندا بىز جاۋاب تەدبىرلىرىمىزنى بىكار قىلىمىز» دېدى.

ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ چارشەنبە كۈنى خىتاي بىلەن سودا كېلىشىمى ئىمزالىغانلىقىنى ئېلان قىلغان بولسىمۇ، تەپسىلاتىنى ئاشكارىلىمىغانىدى.

ترامپ پەيشەنبە كۈنى ئاق سارايدىكى «بىر چوڭ گۈزەل قانۇن لايىھەسى» (One Big Beautiful Bill) ناملىق پائالىيەتتە: «تۈنۈگۈن خىتاي بىلەن بىر كېلىشىم ئىمزالىدۇق، شۇنداق ئەمەسمۇ؟ بىز خىتاي بىلەن يېڭى بىر كېلىشىم ئىمزالىدۇق» دېدى.

ئۇ يەنە: «بۇ كېلىشىم ئارقىلىق بىز خىتاينىڭ ئىشىكىنى ئېچىشقا باشلاۋاتىمىز. ئىلگىرى ھەرگىز مۇمكىن بولمايدىغان ئىشلار ھازىر يۈز بېرىۋاتىدۇ» دېگەنلەرنى سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى.

ئامېرىكا ۋە خىتاي ئەمەلدارلىرى بۇ ئاينىڭ بېشىدا لوندوندا ئۇچرىشىپ، تاموژنا بېجى مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلغانىدى.

ئاپرېلدا ئامېرىكا خىتايدىن ئىمپورت قىلىنغان ماللارغا يۇقىرى تاموژنا بېجى يۈرگۈزۈشكە باشلىغان. ئەمما ماي ئېيىدا ئىككى تەرەپ دەسلەپكى 90 كۈنلۈك جازا خاراكتېرلىك تاموژنا بېجىنى كەڭ كۆلەمدە بىكار قىلىشقا كېلىشكەنىدى.

ترامپ ئامېرىكانىڭ ھىندىستان بىلەنمۇ بىر كېلىشىم ئىمزالىشى مۇمكىنلىكىنى تىلغا ئالدى.
ئۇ ئامېرىكانىڭ تاموژنا بېجىدىن 88 مىليارد دوللار كىرىم قىلغانلىقىنى بىلدۈرۈپ: «بۇ بىر قالتىس ئىش ئەمەسمۇ؟ 88 مىليارد!» دېدى.

ئاز ئۇچرايدىغان تۇپراق ئېلېمېنتلىرىنىڭ توشۇلۇشى

ئاق ساراي ئەمەلدارى: «ھۆكۈمەت بىلەن خىتاي جەنۋە كېلىشىمىنى ئىجرا قىلىش ئۈچۈن ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلدى. بۇ تونۇش، ‹ئاز ئۇچرايدىغان تۇپراق ئېلېمېنتلىرىنىڭ ئامېرىكاغا توشۇلۇشىنى قانداق تېزلىتەلەيدىغانلىقىمىز› بىلەن مۇناسىۋەتلىك» دېدى.

ئامېرىكا سودا مىنىستىرى خوۋارد لۇتنىك بلۇمبېرگ خەۋەر ئاگېنتلىقىغا: «ئۇلار بىزگە ئاز ئۇچرايدىغان تۇپراق ئېلېمېنتلىرىنى تاپشۇرۇپ بېرىدۇ. شۇنداق قىلغاندا بىز جاۋاب تەدبىرلىرىمىزنى بىكار قىلىمىز» دېدى.

ترامپ جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسىنىڭ باج ۋە چىقىم قىسقارتىش قانۇنىنى تونۇشتۇرۇپ، «بىر چوڭ گۈزەل قانۇن لايىھەسى»، «ئامېرىكا تارىخىدىكى ئەڭ مۇھىم قانۇنلارنىڭ بىرىدۇر» دېدى. ئۇ يەنە، بۇ قانۇن لايىھەسى «چېگرالىرىمىزنى كاپالەتكە ئىگە قىلىدۇ، ئىقتىسادىمىزنى جانلاندۇرىدۇ ۋە ئامېرىكا ئارزۇسىنى قايتۇرۇپ كېلىدۇ» دېگەنلەرنى قەيت قىلدى.

ئۆتكەن ئايدا ئاۋام پالاتاسى بۇ كەڭ دائىرىلىك قانۇننى ئاز ئاۋاز بىلەن ماقۇللىغاندىن كېيىن، كېڭەش پالاتاسىدىكى جۇمھۇرىيەتچىلەر پارتىيەسى ئەزالىرى تۈزىتىشلەر بىلەن قانۇننى ماقۇللاپ، تەستىقلاش ئۈچۈن تۆۋەن پالاتاغا قايتا ئەۋەتىش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسەتمەكتە.

ئىزدىنىڭ
ترامپ جەنۇبىي كورېيە بىلەن مۇھىم ئىقتىسادىي ۋە مۇداپىئە كېلىشىملىرىنىڭ ئىمزالانغانلىقىنى ئېيتتى
سودا مىنىستىرى بولات: تۈركىيە-سۈرىيە بىۋاستە قاتناش يولى كېلەر يىلى ئېچىلىدۇ
خىتاي ۋە ئاسىيا دۆلەتلىرى ئىتتىپاقى كۆپ تەرەپلىك ئەركىن سودا كېلىشىمى ئىمزالىدى
روسنېفىت ۋە لۇكويىل شىركەتلىرىنىڭ بازار قىممىتى 5.2 مىليارد دوللار تۆۋەنلىدى
ترامپ كانادا بىلەن بولغان بارلىق سودا سۆھبەتلىرىنىڭ «ئاخىرلاشتۇرۇلغانلىقى»نى ئېلان قىلدى
ترامپ ھىندىستان باش مىنىستىرى مودى بىلەن سودا ۋە رۇسىيە نېفىتى توغرىسىدا سۆھبەتلەشتى
ھۆكۈمەت  تاقىلىپ 4 – ھەپتىگە كىرگەندە ئامېرىكا يادرو ئورگىنى 1400 خىزمەتچىسىنى دەم ئېلىشقا چىقاردى
ترامپ: ھىندىستان رۇسىيە نېفىتىنى سېتىۋېلىشنى توختاتمىسا، ئېغىر باجغا دۇچار بولىدۇ
رۇسىيە: ئامېرىكا بىلەن «پۇتىن-ترامپ تونېلى» توغرىسىدا سۆھبەت باشلاندى
ئامېرىكا ھىندىستاندىن كېيىن، ياپونىيەدىنمۇ رۇسىيەدىنمۇ ئېنېرگىيە ئىمپورتىنى توختىتىشنى تەلەپ قىلدى
ترامپ نېفىت قىسىنچىلىقىغا ئىشارەت قىلدى، رۇسىيە ئىقتىسادى ۋە تەبىئىي گاز ئىشلەپچىقىرىشىنى ئاقلىدى
بېلگىيەدىكى ئىش تاشلاش ھاۋا يوللىرى قاتنىشىنى پالەچ ھالغا چۈشۈرۈپ قويدى
خىتاي ئامېرىكا بىلەن كۈچىيىۋاتقان سودا ئۇرۇشىدا «ئاداققىچە كۈرەش قىلىدىغانلىقى»نى جاكارلىدى
ئەنقەرە بىلەن رىياد تۆمۈريول شىركەتلىرى ئۇل ئەسلىھە ۋە ئاسراش ئىشلىرى ھەمكارلىق كېلىشىمى ئىمزالىدى
ستارباكس يۈزلەرچە خىزمەتچىسىنى ئىشتىن بوشىتىدۇ
ئىراق-تۈركىيە نېفىت تۇرۇبا يولىدا نېفىت ئاققۇزۇش قايتا باشلاندى
تۈركىيە ھاۋا يوللىرى: 225 دانە بوئېڭ ئايروپىلانى سېتىۋالىمىز
خىتاي دۇنيا سودا تەشكىلاتىدىكى بەزى ئىمتىيازلىرىدىن ۋاز كېچىدۇ
ترامپ ياۋروپا ئىتتىپاقىنى خىتاي ۋە ھىندىستانغا %100 تاموژنا بېجى يۈرگۈزۈشكە چاقىردى
ھىندىستان ئىسرائىلىيە بىلەن مەبلەغ سېلىش كېلىشىمى تۈزدى