سىياسەت
3 مىنۇت ئوقۇش
ترامپنىڭ پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن بېجى ئىجرا قىلىندى، خەلقئارالىق سودا ئۇرۇشى كۈچىيىۋاتىدۇ
باجلاردىن ئەڭ كۆپ زىيان تارتقان دۆلەتلەر ئارىسىدا ئامېرىكاغا پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن ئەڭ كۆپ ئېكسپورت قىلىدىغان چەت ئەللىك تەمىنلىگۈچىلەردىن كانادا، بىرازىلىيە، مېكسىكا ۋە جەنۇبىي كورېيەمۇ بار.
00:00
ترامپنىڭ پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن بېجى ئىجرا قىلىندى، خەلقئارالىق سودا ئۇرۇشى كۈچىيىۋاتىدۇ
ترامپنىڭ پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن بېجى ئىجرا قىلىندى / AP
2025-يىلى3-ئاينىڭ13-كۈنى

ئپىرېزىدېنت ترامپنىڭ ئامېرىكا پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن ئىمپورتى ئۈچۈن يولغا قويغان ئۆستۈرۈلگەن بېجى كۈچكە ئىگە بولدى، بۇ ۋەزىيەت ياۋروپانىڭ تېز قايتۇرغان ئىنكاسى بىلەن ئامېرىكانىڭ يەر شارى سودا ئۆلچەملىرىنى قايتىدىن تەشكىللەش سەپەرۋەرلىكىنى تېزلەتتى.

ترامپنىڭ ئامېرىكا پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن ئىشلەپچىقارغۇچىلىرى ئۈچۈن قوغداشنى كۈچەيتىش ھەرىكىتى، بارلىق مېتال ئىمپورتىغا نىسبەتەن %25 لىك يەر شارى بېجىنى قايتۇرۇپ كېلىدۇ  ھەمدە مېتاللاردىن ئىشلەپچىقىرىلغان يۈزلىگەن ئارا مەھسۇلاتلار ئۈچۈنمۇ تامۇژنا بېجىنى كېڭەيتىدۇ؛ سىم تور ۋە  مىخلاردىن تارتىپ بۇلدوزېر تىغلىرى ۋە ئىچىملىك قۇتىلىرىغىچە.

ياۋروپا كومىتېتى دەرھال ئىنكاس قايتۇرۇپ، كېلەر ئايدىن باشلاپ 26 مىليارد ياۋرو (28 مىليارد دوللار) قىممىتىدىكى ئامېرىكا ماللىرىغا قارشى زەربىدار باج ئېلان قىلىدىغانلىقىنى ئېيتتى.

ئامېرىكانىڭ يېقىن ئىتتىپاقداشلىرىدىن كانادا، ئەنگلىيە ۋە ئاۋسترالىيە ئومۇمىي باجلارنى تەنقىد قىلغان بولسىمۇ، كانادا قارشى تەدبىرلەرنى ئويلىشىۋاتىدۇ، ئەنگلىيە ئىش ۋە سودا سېكرېتارى جوناتان رېينولدس  بولسا، «بارلىق تاللاشلار مۇزاكىرە ئۈستىلىدە بار» دېدى.

باج ئاخىرقى چىسىلاغا يېقىنلاشقاندا، كانادانىڭ ئامېرىكاغا پولات-تۆمۈر ۋە ئاليۇمىن ئېكسپور قىلىشىغا قارىتا ترامپنىڭ باجنى %50 كە ئۆستۈرۈش تەھدىتى بىلەن بەزى ئويۇنلار يۈز بەردى.

لېكىن ترامپ، ئونتارىئو باش مىنىستىرى دوگ فوردنىڭ ئىشتاتىدىن مىننېسوتا، مىچىگان ۋە نيۇيورك ئىشتاتلىرىغا ئېكسپور قىلىنىدىغان توكقا %25 لىك قوشۇمچە باجنى يولغا قويۇش قارارىنى توختاتقاندىن كېيىن بۇ پىلانىدىن ۋاز كەچتى.

ئاقساراي باياناتچىسى، ئامېرىكانىڭ كانادا ئۈستىدىكى بېسىمىنى ئامېرىكا خەلقى ئۈچۈن بىر «غەلىبە» دەپ تەرىپلىدى.

ئامېرىكا تامۇژنا ۋە چېگرا قوغداش ئورگىنى، يېرىم كېچىدە ئاخىرقى چېسلادىن بۇرۇن، نورما تۈزەش بەلگىلىمىلىرى ئاستىدا تامۇژنا بېجىسىز كىرىشكە ماس كېلىدىغان ئىمپورتنى توختاتتى ھەمدە توشۇغۇچىلارغا نورما بەلگىلىمىلىرى ھۆججەتلىرىنىڭ ئامېرىكا كىرىش پورتلىرىدا شۇ يەرنىڭ ۋاقتى 16:30 غىچە بىر تەرەپ قىلىنىشى كېرەكلىكىنى بىلدۈرىدىغان بىر ئۇقتۇرۇش يوللىدى؛ ئەكس تەقدىردە تولۇق باج يۈرگۈزۈلىدۇ.

سانائەت گۇرۇھلىرى باجلارنىڭ قايتىپ كېلىشىنى تەبرىكلىمەكتە

بۇ ھەرىكەت، ئامېرىكا پولات-تۆمۈر ئىشلەپچىقارغۇچىلىرى تەرىپىدىن، ترامپنىڭ 2018-يىلىدىكى مېتال باجلىرىنى قايتا بەلگىلىشى سۈپىتىدە قىزغىن قارشى ئېلىندى. چۈنكى بۇ باجلار نۇرغۇن دۆلەت ئىستىسناسى ۋە نورما بەلگىلىمىلىرى بىلەن ئاجىزلاشتۇرۇلغان ئىدى ھەمدە مىڭلىغان مەھسۇلات كونكرېت ئىستىسلارغا دۇچ كەلگەن ئىدى.

ئامېرىكا پولات-تۆمۈر ئىشلەپچىقارغۇچىلار جەمئىيىتىنىڭ رەئىسى فىلىپ بېل: «باجدىكى بوشلۇقلارنى تولدۇرۇپ، يىللاردىن بۇيان سۇيىئىستېمال قىلىنغان بۇ بوشلۇقلارنى تاقاش ئارقىلىق، پىرېزىدېنت ترامپ ئامېرىكانى قايتىدىن قۇرۇشقا تەييار بىر پولات-تۆمۈر سانائىتىنى پەۋقۇلئاددە قايتا زەرەتلەيدۇ. تۈزىتىلگەن باج، ئامېرىكالىق پولات-تۆمۈر ئىشلەپچىقارغۇچىلارنىڭ يېڭى يۇقىرى ھەقلىق ئىش ئىمكانىيىتى يارىتىشنى داۋاملاشتۇرالايدىغانلىقىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ ھەمدە ئادىل بولمىغان سودا قىلمىشلىرى تەرىپىدىن يەنچىلمەستىن تېخىمۇ چوڭ مەبلەغ سالالىشىنى كاپالەتكە ئىگە قىلىدۇ» دېدى.

كانادا ئېنېرگىيە مىنىستىرى جوناتان ۋىلكىنسون رېيتېرس ئاگېنتلىقىغا بەرگەن باياناتىدا، ئامېرىكا بېجى داۋاملىشىدىغان بولسا، كانادانىڭ نېفىت ئېكسپورتىنى چەكلەش ياكى كان مەھسۇلاتلىرى ئۈستىدە ئېكسپورت بېجى ئېلىش قاتارلىق تامۇژنىدىن تاشقىرى تەدبىرلەرنى قوللىنىشى مۇمكىنلىكىنى ئېيتتى.

خىتاي، ئاليۇمىن ۋە ئاليۇمىندىن ئىشلەپچىقىرىلغان مەھسۇلاتلارنىڭ ئىككىنچى چوڭ تەمىنلىگۈچىسى بولۇشنى داۋاملاشتۇرماقتا. لېكىن بۇرۇندىن دەۋا قىلىنغان ئېتىۋار ۋە ياردەم پۇلىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇش ئۈچۈن يۇقىرى باجلارغا دۇچار بولۇپ كەلمەكتە ھەمدە فېنتانىل ئەتكەسچىلىكى سەۋەبىدىن ترامپنىڭ يېقىنقى بىر ئاي ئىچىدە يولغا قويغان يېڭى %20 لىك بېجىغا دۇچار بولماقتا.

 

مەنبە:TRT Uygur
ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى