ئىقتىساد
2 مىنۇت ئوقۇش
ترامپنىڭ تاموژنا بېجى خەتلىرى توغرىسىدىكى ئاگاھلاندۇرۇشى ئاسىيا بازارلىرىدا داۋالغۇش پەيدا قىلدى
ۋال كوچىسىنىڭ رېكورت يارىتىش دەرىجىسىگە يەتكەنلىكىگە قارىماي، ترامپنىڭ تاموژنا بېجىغا مۇناسىۋەتلىك ئاخىرقى مۆھلىتىنىڭ يېقىنلىشىشىغا ئەگىشىپ، دۇنيا سودىسىدىكى جىددىيچىلىك كۈچىيىشنى داۋاملاشتۇرماقتا.
ترامپنىڭ تاموژنا بېجى خەتلىرى توغرىسىدىكى ئاگاھلاندۇرۇشى ئاسىيا بازارلىرىدا داۋالغۇش پەيدا قىلدى
/ Reuters
2025-يىلى7-ئاينىڭ4-كۈنى

دونالد ترامپنىڭ يۇقىرى تاموژنا بېجىدىن ساقلىنىش ئۈچۈن بېكىتكەن ئاخىرقى مۆھلەتنىڭ يېقىنلىشىشىغا ئەگىشىپ، ئاسىيالىق مەبلەغ سالغۇچىلار ئېھتىياتچانلىق بىلەن ھەرىكەت قىلىۋاتقان بىر پەيتتە، ئامېرىكا پىرېزىدېنتى سودا شېرىكلىرىگە باج نىسبىتىنى ئۇقتۇرىدىغان خەتلەرنى ئەۋەتىشكە باشلايدىغانلىقىنى ئېلان قىلدى.

كېلەر ھەپتىدىكى ئاخىرقى مۆھلەتتىن ئىلگىرى ئېنىقسىزلىقنىڭ داۋاملىشىشى، ئامېرىكانىڭ رېكورت ياراتقان ئىشقا ئورۇنلىشىش دوكلاتىنىڭ دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ ئىقتىسادىي گەۋدە ھەققىدىكى ئەندىشىلەرنى تۈگەتكەن بولسىمۇ، ۋال كوچىسىدىكى يەنە بىر رېكورت پەيدا قىلغان ئىجابىي كەيپىياتقا كۈلەڭگە چۈشۈردى.

دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىكى ھۆكۈمەتلەر، ترامپنىڭ 4-ئاينىڭ بېشىدىكى «ئازادلىق كۈنى» دە بىر قاتار باج ئۆستۈرۈش تەدبىرلىرىنى ئېلان قىلغاندىن كېيىن ئاخىرقى مۆھلەت قىلىپ بېكىتىلگەن 9-ئىيۇلدىن بۇرۇن ۋاشىنگتون بىلەن كېلىشىم ھاسىل قىلىش ئۈچۈن جىددىي تىرىشچانلىق كۆرسەتمەكتە. ترامپ ۋە ئۇنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلىرى بىر قانچە كېلىشىمنىڭ تەييارلىق باسقۇچىدا ئىكەنلىكىنى بىلدۈرگەن بولسىمۇ، ھازىرغىچە پەقەت ئەنگلىيە ۋە ۋىيېتناملا كېلىشىملەرگە ئىمزا قويدى. خىتاي بولسا بىر رامكا كېلىشىمىنى قوبۇل قىلغان بولسىمۇ، ئامېرىكا بۇنىڭغا جاۋابەن تاموژنا بېجىنى تۆۋەنلىتىشكە ۋە مەلۇم مەھسۇلاتلارنىڭ توشۇلۇشىغا قوشۇلدى.

سۆھبەتچىلەر ئاقساراينىڭ ئەڭ ناچار تەدبىرلىرىدىن ساقلىنىشنىڭ يوللىرىنى ئىزدەشنى داۋاملاشتۇرۇۋاتقاندا، ترامپ پەيشەنبە كۈنى ھەرقايسى پايتەختلەرگە ئۇچۇرىنى يېقىندا يەتكۈزىدىغانلىقى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇردى.

ترامپ مۇخبىرلارغا سۆز قىلىپ: «مەن بىر پارچە خەت ئەۋەتىپ، ئۇلارنىڭ قايسى تاموژنا بېجىنى تۆلەيدىغانلىقىنى ئېيتىپ قويۇشنى ئويلاۋاتىمەن» دېدى ھەمدە بۇ ئۇسۇلنىڭ تېخىمۇ ئاسان ئىكەنلىكىنى تەكىتلىدى.

ترامپ يەنە: «بىز ئەتىدىن باشلاپ، بەلكىم كۈنىگە 10 پارچىدىن بولۇشى مۇمكىن، ھەرقايسى دۆلەتلەرگە بىز بىلەن سودا قىلىش ئۈچۈن نېمە تۆلەيدىغانلىقىنى بىلدۈرىدىغان خەتلەرنى ئەۋەتىشكە باشلايمىز» دېگەنلەرنى قەيت قىلدى.

ياپونىيە ۋە جەنۇبىي كورېيەدىن تارتىپ ھىندىستان ۋە تەيۋەنگىچە بولغان سودا شېرىكلىرىنىڭ قاتتىق تاموژنا بېجىغا دۇچ كېلىش ئېھتىماللىقى، دۇنيا ئىقتىسادىغا مۇناسىۋەتلىك يېڭى ئەندىشىلەرنى كۈچەيتىۋەتتى. توكيو، شاڭخەي، سىدنېي، ۋېللىنگتون ۋە جاكارتا ئازراق ئۆرلىگەن بولسا، خوڭكوڭ، سېئۇل، سىنگاپور، تەيبېي ۋە مانىلا پاي چېكى بازارلىرى تۆۋەنلىدى.

سودىگەرلەر مۇستەقىللىق بايرىمى دەم ئېلىشىدىن ئىلگىرى S&P 500 ۋە Nasdaq كۆرسەتكۈچلىرىنى رېكورت يارىتىش دەرىجىسىگە ئېلىپ چىققان نىيۇ يوركتىكى پاي چېكى بازارلىرىنىڭ بۇ ئىجابىي يۈزلىنىشىنى داۋاملاشتۇرالمىدى. بۇ ئۆرلەشلەر ئامېرىكا ئىقتىسادىنىڭ 6-ئايدا 147 مىڭ يېڭى ئىش ئورنى يارىتىپ، مۆلچەردىن ئېشىپ كەتكەنلىكىنى، ھەمدە ئىشسىزلىق نىسبىتىنىڭ %4.2 تىن %4.1 گە چۈشۈپ، مۆلچەردىكىدىن ياخشىراق نەتىجە ياراتقانلىقىنى كۆرسەتكەن سانلىق مەلۇماتلاردىن كېيىن يۈز بەردى.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى