سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
ئامېرىكا دۆلەت بىخەتەرلىك ئىدارىسىنىڭ باشلىقى ۋە مۇئاۋىنى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاندى
ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ، يانۋاردا ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندىن بۇيان قوراللىق كۈچلەر رەھبەرلىك قاتلىمىدا كەڭ كۆلەملىك ئۆزگەرتىشكە باشلامچىلىق قىلماقتا.
ئامېرىكا دۆلەت بىخەتەرلىك ئىدارىسىنىڭ باشلىقى ۋە مۇئاۋىنى ۋەزىپىسىدىن ئېلىپ تاشلاندى
US Air Force General and Director of the National Security Agency (NSA) Timothy Haugh attends a House Intelligence Committee hearing about worldwide threats, on Capitol Hill in Washington, DC, US, March 26, 2025. / Photo: Reuters / Reuters
2025-يىلى4-ئاينىڭ4-كۈنى

ئامېرىكانىڭ مەخپىي ئىستىخبارات ئىدارىلىرىدىن بىرى بولغان دۆلەت بىخەتەرلىك ئىدارىسى (NSA) نىڭ باشلىقى ۋە ئۇنىڭ مۇئاۋىنى پەيشەنبە كۈنى ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلدى. بۇ قارار ئامېرىكا ئاخبارات ۋاسىتىلىرىدە كەڭ غۇلغۇلا قوزغىدى.

«Washington Post» گېزىتى، ئىسمىنى ئاشكارىلاشنى خالىمىغان ئامېرىكا ئەمەلدارلىرىنىڭ سۆزىنى نەقىل كەلتۈرۈپ، گېنېرال تىموتىي خوۋنىڭ ۋەزىپىگە ئولتۇرۇپ ئۇزۇن ئۆتمەيلا ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلغانلىقىنى يازدى. خەۋەردە، خوۋنىڭ نېمە ئۈچۈن ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلغانلىقىغا دائىر ھېچقانداق سەۋەب كۆرسىتىلمىگەنلىكى ئىپادىلەندى.

خوۋ شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئامېرىكا دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىقىنىڭ تور ھەرىكەتلىرىگە مەسئۇل بولغان ئورگىنى US Cyber Command نىڭمۇ باشلىقى ئىدى. بۇ ئورگان ھەم مۇداپىئە ھەم ھۇجۇم مەقسىتىدىكى تور ھەرىكەتلىرىنى ئېلىپ بارىدۇ.

خوۋنىڭ ياردەمچىسى بولغان NSA نىڭ مۇئاۋىن باشلىقى ۋېندى نوبلېنىڭمۇ ۋەزىپىسىنىڭ ئاخىرلاشقانلىقى ۋە پېنتاگون ئىچىدىكى باشقا بىر ۋەزىپىگە تەيىنلەنگەنلىكى بىلدۈرۈلدى.

NSA، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ ئەڭ چوڭ ۋە ئەڭ مەخپىي سىگنال ئىستىخبارات ئورگىنى سۈپىتىدە تونۇلغان.

پېنتاگون AFP نىڭ باھا تەلپىگە تېخىچە جاۋاب بەرمىدى.

2024-يىلى فېۋرالدا ۋەزىپىگە تەيىنلەنگەن گېنېرال خوۋ، ئىلگىرى سەرخىل تورلۇق دۆلەتلىك ۋەزىپە كۈچلىرى (Cyber National Mission Force) نىڭ قوماندانلىقىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان بىر قاتار ھالقىلىق تور بىخەتەرلىكى ۋەزىپىلىرىنى ئۆتىگەن ئىدى.

ۋەزىپىدىن قالدۇرۇشقا دېموكراتلار پارتىيەسىدىن بولغان پارلامېنت ئەزاسى جىم ھىمس قاتتىق ئىنكاس قايتۇردى. X (سابىق Twitter) سۇپىسىدىكى باياناتىدا: «گېنېرال خوۋنىڭ سەمىمىي ۋە ئوچۇق سۆزلۈك بىر رەھبەر ئىكەنلىكىنى، قانۇنغا بويسۇنۇپ دۆلەت بىخەتەرلىكىنى ئالدىنقى ئورۇنغا قويىدىغانلىقىنى بىلىمەن» دېدى.

ئۇ يەنە: «ئەپسۇسكى، بۇ ھۆكۈمەتتە دەل مۇشۇ خۇسۇسىيەتلەر ئىنساننىڭ ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلۇشىغا سەۋەب بولالايدۇ» دەپ قوشۇمچە قىلدى.

پىرېزىدېنت دونالد ترامپ، يانۋاردا ۋەزىپىگە ئولتۇرغاندىن بۇيان يۇقىرى دەرىجىلىك ھەربىي رەھبەرلىك قاتلىمىدا زور بىر ئۆزگەرتىش مۇساپىسىنى ئېلىپ بارماقتا. فېۋرالدا، ۋەزىپە مۇددىتىنىڭ تېخى ئىككىنچى يىلىدىكى باش ئىشتاب باشلىقى گېنېرال چارلېس «CQ» بروۋنمۇ سەۋەب كۆرسىتىلمەستىن ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلغان ئىدى.

ترامپ ھۆكۈمىتى، ئىككىنچى ۋەزىپە مۇددىتىنىڭ دەسلەپكى ئايلىرىدا فېدېراتسىيە خىزمەتچىلىرىنى كەڭ كۆلەملىك ئىشتىن بوشىتىش ۋە دۆلەت ئورگانلىرىنىڭ ھوقۇق دائىرىسىنى ئازايتىش يۆنىلىشىدىمۇ كەڭ دائىرىلىك قەدەملەرنى ئالماقتا.

«Washington Post» گېزىتى، US Cyber Command نىڭ مۇئاۋىن باشلىقى ۋىليام ج. خارتمان ۋە NSA نىڭ ئىجرائىيە مۇدىرى شېيلا توماسنىڭ ۋاقىتلىق ھالدا NSA نىڭ باشلىقى ۋە مۇئاۋىن باشلىقى سۈپىتىدە ۋەزىپىگە تەيىنلەنگەنلىكىنى خەۋەر قىلدى.

 

ئىزدىنىڭ
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى
ئىسرائىلىيە رەفاھ تونېللىرىدا قاپسىلىپ قالغان 40 ھاماس ئەزاسىنى ئۆلتۈرگەنلىكىنى بىلدۈردى
تاجىكىستان ئافغانىستاندىن قىلىنغان چېگرا ھالقىغان ھۇجۇملاردا بەش كىشىنىڭ ئۆلگەنلىكىنى بىلدۈردى
كىرېمىل: پۇتىن سەيشەنبە كۈنى ئامېرىكا ۋەكىلى ۋىتكوف بىلەن كۆرۈشىدۇ
ئىسرائىلىيە ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپ ھالدا رەفاھ رايونىغا ۋە غەززەگە ھۇجۇملىرىنى كۈچەيتتى
ۋەيران قىلغۇچ كەلكۈندە 330 دىن ئارتۇق كىشى قازا قىلغان سىرىلانكىغا ياردەم بېرىش دولقۇنى باشلاندى