سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
تەيۋەن خىتاي بىلەن تىنچلىق سۆھبىتىنى ئىلگىرى سۈرۈش بىلەن بىر ۋاقىتتا ھەربىي كۈچىنىمۇ كۈچەيتمەكتە
تەيۋەن پرېزىدېنتى خىتاي بىلەن توقۇنۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئۈچۈن خام خىياللارنىڭ يېتەرلىك بولمايدىغانلىقى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇرۇش بېرىش بىلەن بىرگە، تىنچلىق ۋە ئۆزئارا ھۆرمەت قىلىشقا چاقىرىق قىلدى.
تەيۋەن خىتاي بىلەن تىنچلىق سۆھبىتىنى ئىلگىرى سۈرۈش بىلەن بىر ۋاقىتتا ھەربىي كۈچىنىمۇ كۈچەيتمەكتە
2025-يىلى5-ئاينىڭ20-كۈنى

تەيۋەن خىتاي بىلەن تىنچلىق سۆھبىتىنى ئىلگىرى سۈرۈش بىلەن بىر ۋاقىتتا ھەربىي كۈچىنىمۇ كۈچەيتمەكتە.

تەيۋەن پىرېزىدېنتى لەي چىڭدې ۋەزىپە ئۆتەۋاتقىنىغا بىر يىل بولغان سەيشەنبە كۈنى ئېلان قىلغان باياناتىدا، ئۇرۇشنىڭ غەلىبە قىلغۇچىسى بولمايدىغانلىقىنى تەكىتلەپ، خىتاي بىلەن تىنچلىق ۋە سۆھبەت ئۆتكۈزۈشنى خالايدىغانلىقىنى بىلدۈردى. لېكىن ئۇ ھۆكۈمەتنىڭ ئارالنىڭ مۇداپىئەسىنى داۋاملىق كۈچەيتىشى كېرەكلىكىنىمۇ سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى.

خىتاي تەيۋەن پىرېزىدېنتى لەي چىڭدېنى «بۆلگۈنچى» دەپ ئاتاش بىلەن بىرگە، كۆپ قېتىم ئۇنىڭ سۆھبەت ئۆتكۈزۈش تەكلىپىنى رەت قىلدى. لەي چىڭدې دېموكراتىك ۋە مۇستەقىل ئىدارە قىلىنىۋاتقان تەيۋەن ئارىلى ئۈستىدىكى خىتاينىڭ ئىگىلىك ھوقۇق دەۋالىرىنى رەت قىلىپ، تەيۋەننىڭ كېلەچىكىنى پەقەت تەيۋەن خەلقىنىڭلا بەلگىلىيەلەيدىغانلىقىنى بىلدۈردى.

 ئالدىنقى ھەپتە بىر ھۆكۈمەت باياناتچىسى خىتاينىڭ بۇ خاتىرە كۈنىنى ھەربىي مانېۋىرلار بىلەن خاتىرىلەش ئېھتىماللىقىنى نەزەردىن ساقىت قىلىۋەتكىلى بولمايدىغانلىقىنى ئېيتتى.

 «ئۇرۇشنىڭ غەلىبە قىلغۇچىسى يوق»

 لەي چىڭدې پىرېزىدېنت مەھكىمىسىدە مۇخبىرلارغا بەرگەن باياناتىدا، تەيۋەن خەلقىنىڭ تىنچلىقنى ياخشى كۆرىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويۇپ مۇنداق دېدى:

«مەنمۇ تىنچلىقنى ياخشى كۆرىمەن. چۈنكى تىنچلىقنىڭ قىممىتىنى ھېچ نەرسە بىلەن ئۆلچىگىلى بولمايدۇ. دەرۋەقە، ئۇرۇشنىڭ غەلىبە قىلغۇچىسى يوق. لېكىن تىنچلىق ئىزدەش يولىدا خام خىياللارغا بېرىلىپ كېتەلمەيمىز.»

ئۇ، تەيۋەننىڭ مۇداپىئەسىنى داۋاملىق كۈچەيتىدىغانلىقلىرىنى، چۈنكى ئۇرۇشقا تەييارلىق قىلىشنىڭ ئەڭ ياخشى يولىنىڭ ئۇرۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىش ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ مۇنداق دېدى:

«بۇ يەردە يەنە بىر قېتىم شۇنى تەكىتلەپ ئۆتىمەنكى، تەيۋەننىڭ ئۆزئارا ھۆرمەت قىلىش ئاساسىدا خىتاي بىلەن تىنچلىق ھەم ھەمكارلىق ئورنىتىشقا ئىشىكى ھەردائىم ئوچۇقتۇر. جۈملىدىن، قامالنى ئۆزگىرىش بىلەن، توقۇنۇشنى سۆھبەت بىلەن ئالماشتۇرۇشنى خالايمىز.»

 خىتاينىڭ تەيۋەن ئىشلىرى ئىشخانىسى ئىنكاس قايتۇرۇش تەلىپىگە دەرھال جاۋاب بەرمىدى.

 ئالدىنقى ھەپتە خىتاي دۆلەت مۇداپىئە مىنىستىرلىقى لەي چىڭدېنى «تەيۋەن بوغۇزى كرىزىسىنىڭ ياراتقۇچىسى» دەپ ئاتىدى ھەمدە ئۇنىڭ دۈشمەنلىكنى كۈچەيتىۋەتكەنلىكىنى، تىنچلىق ۋە مۇقىملىققا بۇزغۇنچىلىق قىلغانلىقىنى ئىلگىرى سۈردى.

ئالدىنقى ئايدا خىتاي تەيۋەن ئەتراپىدا «بوغۇز گۈلدۈرمامىسى-2025A» ناملىق ھەربىي مانېۋىر ئۆتكۈزدى، ھەمدە بۇ مانېۋىرنىڭ ئاخىرىدىكى «A» ھەرىپى تېخىمۇ كۆپلىرىنىڭ كېلىدىغانلىقىدىن بېشارەت بەردى.

خىتاي 2024-يىلى ماي ئېيىدا لەي چىڭدېنىڭ ۋەزىپىگە ئولتۇرۇشىدىن كېيىنلا «بىرلەشمە قىلىچ-2024A» مانېۋىرلىرىنى ئۆتكۈزگەن ھەمدە شۇ يىلى ئۆكتەبىردە «بىرلەشمە قىلىچ-2024B» مانېۋىرلىرىنى ئۆتكۈزگەن  ئىدى.

ئىزدىنىڭ
خىتاي پۇقرالىرىنى ئاگاھلاندۇردى
ئامېرىكا تەيۋەنگە قورال-ياراغ سېتىشنى ماقۇللىدى
ئىراق باش مىنىستىرى سايلام غەلىبىسنى جاكارلىدى
پاكىستان تالىباننىڭ بەش ئەزاسى ئېتىپ ئۆلتۈرۈلدى
ئاۋسترالىيە بىلەن ھىندونېزىيە يېڭى بىخەتەرلىك شەرتنامىسى ئىمزالىدى
ئۇكرائىنا بىلەن رۇسىيە ئىستانبۇلدا ئەسىر ئالماشتۇرۇش سۆھبىتى ئۆتكۈزدى
ترامپ ۋېنگىرىيەگە قارىتىلىدىغان جازانى بىر يىل كېچىكتۈردى
خىتاي گوللاندىيەنى نېكسپېرىيا مەسىلىسىنى تېزدىن ھەل قىلىشقا چاقىردى
ترامپ G20 باشلىقلار يىغىنىنى بايقۇت قىلدى
سېئۇل: شىمالىي كورېيە ئەڭ يېڭى باشقۇرۇلىدىغان بومبا ئاتتى
جېنسېن خۇاڭ: خىتاي سۈنئىي ئەقىلدە ئامېرىكادىن نانوسېكۇنت ئارقىدا
فلورىدا سوتنىڭ قارارى بويىچە خىتاي پۇقرالىرىنىڭ مال-مۈلۈك سېتىۋېلىشىنى چەكلەيدۇ
مامدانى نىيۇ يورك تارىخىدا شەھەر باشلىقلىقىغا سايلانغان مۇسۇلمان نامزات بولۇپ قالدى
پۇتىن رۇسىيەدە سىيرەك توپا قېزىش ئۈچۈن مىنىستىرلار كېڭىشىدىن پىلان تۈزۈشىنى تەلەپ قىلدى
ترامپ مامدانىنىڭ مالىيە ياردىمىنى كېسىدىغانلىقى ئېيتىپ تەھدىت سالدى
ترامپ: مادۇرو ھاكىمىيىتىنىڭ كۈنلىرى ساناقلىق
«ئامېرىكا بىلەن خىتاي سۈركىلىشنى پەسەيتىش ئۈچۈن ھەربىي ئالاقە قاناللىرىنى ئاچىدۇ»
پاكىستان ئافغانىستان مۇساپىرلىرىنىڭ قايتىشى ئۈچۈن تۇرخام چېگرا ئېغىزىنى ئاچتى
ئىشغال ئاستىدىكى غەربىي قىرغاقتا ئىسرائىلىيە كۆچمەنلىرى 3 پەلەستىنلىكنى يارىلاندۇردى
مالدىۋې ئاراللىرى دۇنيادىكى تۇنجى ئەۋلادلار ئارا تاماكا چەكلەش سىياسىتىنى يولغا قويدى