ئىقتىساد
2 مىنۇت ئوقۇش
ئامېرىكا ھىندىستاندىن كېيىن، ياپونىيەدىنمۇ رۇسىيەدىنمۇ ئېنېرگىيە ئىمپورتىنى توختىتىشنى تەلەپ قىلدى
ياپونىيە مالىيە ۋەزىرى كاتسۇنوبۇ كاتو ئامېرىكا خەزىنە مىنىستىرى سكوت بېسسېنتنىڭ بۇ ھەقتىكى تەلىپى ھەققىدە توختىلىشتىن ئۆزىنى قاچۇردى.
ئامېرىكا ھىندىستاندىن كېيىن، ياپونىيەدىنمۇ رۇسىيەدىنمۇ ئېنېرگىيە ئىمپورتىنى توختىتىشنى تەلەپ قىلدى
US wants Japan to stop buying Russian energy / Reuters
2025-يىلى10-ئاينىڭ16-كۈنى

ياپونىيە مالىيە ۋەزىرى كاتسۇنوبۇ كاتو ئامېرىكا خەزىنە مىنىستىرى سىكوت بېسسېنتنىڭ بۇ ھەقتىكى تەلىپى ھەققىدە توختىلىشتىن ئۆزىنى قاچۇرۇپ، توكيونىڭ ئۇكرائىنادا ئادىل تىنچلىقنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن «يەتتە دۆلەت گۇرۇھى»نىڭ كۆرسىتىۋاتقان تىرىشچانلىقىغا ماسلىشىدىغانلىقىنى ئېيتتى.

ئامېرىكا خەزىنە مىنىستىرى سىكوت بېسسېنت چارشەنبە كۈنى قىلغان سۆزىدە، ۋاشىنگتوننىڭ ياپونىيەدىن رۇسىيەدىن ئېنېرگىيە ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى تەلەپ قىلغانلىقىنى بىلدۈردى. بۇنىڭدىن ئىلگىرى، ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ھىندىستاننىڭ موسكۋادىن نېفىت سېتىۋېلىشنى توختىتىدىغانلىقىنى ئىلگىرى سۈرگەن ئىدى.

بېسسېنت «X» سۇپىسىدا ئېلان قىلغان باياناتىدا، ياپونىيە مالىيە ۋەزىرى كاتو بىلەن ۋاشىنگتوننىڭ «ياپونىيەنىڭ رۇسىيەدىن ئېنېرگىيە ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشىنى كۈتىدىغانلىقى» مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلغانلىقىنى ئېيتتى.

نېفىت ۋە تەبىئىي گاز ئىمپورتىغا زور دەرىجىدە تايىنىدىغان دۆلەت بولغان ياپونىيە تاموژنا سانلىق مەلۇماتلىرىغا ئاساسلانغاندا، 2023-يىلى رۇسىيەدىن سۇيۇقلاندۇرۇلغان تەبىئىي گاز (LNG) ئىمپورت قىلىش ئۈچۈن 582 مىليارد يېن (3 مىليارد 900 مىليون دوللار) خەجلىگەن. بۇ سان دۆلەتنىڭ ئومۇمىي سۇيۇقلاندۇرۇلغان تەبىئىي گاز ئىمپورتىنىڭ %8.9 ىگە توغرا كېلىدۇ.

ۋاشىنگتوندىكى ياپونىيە ئاخبارات ۋاسىتىلىرى كاتونىڭ بېسسېنتنىڭ سۆزلىرىگە باھا بېرىشتىن ئۆزىنى قاچۇرغانلىقىنى خەۋەر قىلدى. خەۋەرلەردە كاتونىڭ: «مەن باشقا مىنىستىرلارنىڭ دېگەنلىرىنى مۇنازىرە قىلىشنى خالىمايمەن» دېگەنلىكى قەيت قىلىندى.

ياپونىيە ۋەزىرى يەنە: «بىز ‹يەتتە دۆلەت گۇرۇھى› بىلەن ھەمكارلىشىپ، ئۇكرائىنادا ئادىل تىنچلىقنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن پۈتۈن كۈچىمىز بىلەن تىرىشىشقا بەل باغلىدۇق» دېگەنلەرنى سۆزلىرىگە ئىلاۋە قىلدى.

ترامپ چارشەنبە كۈنى ھىندىستان باش مىنىستىرى نارېندرا مودىنىڭ ئۆزىگە يېڭى دېھلىنىڭ رۇسىيەدىن نېفىت سېتىۋېلىشنى توختىتىدىغانلىقىغا ۋەدە بەرگەنلىكىنى ئېيتتى.

ترامپ مۇخبىرلارغا: «بىلىسىلەركى، بۇ دەرھال قىلغىلى بولىدىغان ئىش ئەمەس. ئازراق ۋاقىت كېتىدۇ، ئەمما بۇ جەريان يېقىندا تاماملىنىدۇ» دېدى.

مودى رۇسىيەنىڭ ئۇكرائىناغا تاجاۋۇز قىلغان بولۇشىغا قارىماي، ھىندىستاننىڭ تارىخىي ھەمراھى بولغان رۇسىيەدىن نېفىت سېتىۋېلىشىنى ئاقلىغان ئىدى.

ترامپ ئاۋغۇست ئېيىدا ھىندىستاننىڭ ئامېرىكاغا قىلىدىغان ئېكسپورتىغا %50 تاموژنا بېجى يۈكلىگەن، ترامپنىڭ ياردەمچىلىرى بولسا ھىندىستاننى رۇسىيەنىڭ ئۇكرائىنادىكى ئۇرۇشىنى مالىيە جەھەتتىن قوللاۋاتىدۇ، دەپ ئەيىبلىگەن ئىدى.

بېسسېنت يەنە كاتو بىلەن «ئامېرىكا-ياپونىيە سودا ۋە مەبلەغ سېلىش كېلىشىمى دائىرىسىدە ياپونىيەنىڭ ئامېرىكادىكى ئىستراتېگىيەلىك مەبلەغ سېلىشلىرىنى جانلاندۇرۇش پىلانى»نى مۇزاكىرە قىلغانلىقىنى بىلدۈردى.

ئىزدىنىڭ
ئەردوغان بىلەن ستارمېر «ياۋروپا كۈرەشچى ئايروپىلانى –تايفۇن» كېلىشىمىنى ئىمزالىدى
لى چياڭ: خىتاي ئاۋسترالىيە بىلەن «ئىستراتېگىيەلىك شېرىكلىكنى» چوڭقۇرلاشتۇرۇشقا تەييار
روسنېفىت ۋە لۇكويىل شىركەتلىرىنىڭ بازار قىممىتى 5.2 مىليارد دوللار تۆۋەنلىدى
ترامپ كانادا بىلەن بولغان بارلىق سودا سۆھبەتلىرىنىڭ «ئاخىرلاشتۇرۇلغانلىقى»نى ئېلان قىلدى
تۈركىيە بىلەن قاتار دۆلەت مۇداپىئەسى، سودا ۋە ئىستراتېگىيەلىك ھەمكارلىق كېلىشىملىرىنى ئىمزالىدى
ترامپ ھىندىستان باش مىنىستىرى مودى بىلەن سودا ۋە رۇسىيە نېفىتى توغرىسىدا سۆھبەتلەشتى
ھۆكۈمەت  تاقىلىپ 4 – ھەپتىگە كىرگەندە ئامېرىكا يادرو ئورگىنى 1400 خىزمەتچىسىنى دەم ئېلىشقا چىقاردى
ئەردوغان پارس قولتۇقىدىكى ئۈچ دۆلەتنى زىيارەت قىلىپ ئىستراتېگىيەلىك ئالاقىلەرنى كۈچەيتىدۇ
ترامپ: ھىندىستان رۇسىيە نېفىتىنى سېتىۋېلىشنى توختاتمىسا، ئېغىر باجغا دۇچار بولىدۇ
رۇسىيە: ئامېرىكا بىلەن «پۇتىن-ترامپ تونېلى» توغرىسىدا سۆھبەت باشلاندى
تۈركىيە-ئافرىقا سودا ۋە ئىقتىساد مۇنبىرى ئورتاق باياناتى ئېلان قىلىندى
بېيجىڭ ئەنگلىيە ھۆكۈمىتىنى خىتاي كارخانىلىرىغا يۈرگۈزۈلۈۋاتقان ئېمبارگولارنى بىكار قىلىشقا چاقىردى
ترامپ نېفىت قىسىنچىلىقىغا ئىشارەت قىلدى، رۇسىيە ئىقتىسادى ۋە تەبىئىي گاز ئىشلەپچىقىرىشىنى ئاقلىدى
بېلگىيەدىكى ئىش تاشلاش ھاۋا يوللىرى قاتنىشىنى پالەچ ھالغا چۈشۈرۈپ قويدى
خىتاي ئامېرىكا بىلەن كۈچىيىۋاتقان سودا ئۇرۇشىدا «ئاداققىچە كۈرەش قىلىدىغانلىقى»نى جاكارلىدى
ئەنقەرە بىلەن رىياد تۆمۈريول شىركەتلىرى ئۇل ئەسلىھە ۋە ئاسراش ئىشلىرى ھەمكارلىق كېلىشىمى ئىمزالىدى