ئىقتىساد
1 مىنۇت ئوقۇش
ئوتتۇرا شەرقتىكى يەرشارىۋى رىقابەتكە ئالاقىدار خەلقئارالىق مۇھاكىمە يىغىنى ئىستانبۇلدا باشلاندى
بوغازئىچى ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ ساھىبخانلىقىدا ئۆتكۈزۈلىدىغان ئىككى كۈنلۈك بۇ يىغىنغا ھەر قايسى دۆلەتلەردىن كەلگەن مۇتەخەسسىسلەرنىڭ قاتنىشىشى ھەمدە ئالتېرناتىف (تەڭداش) سودا يوللىرى ۋە رايونلۇق ھەمكارلىق قاتارلىق تېمىلارنىڭ مۇزاكىرە قىلىنىشى كۈتۈلمەكتە.
ئوتتۇرا شەرقتىكى يەرشارىۋى رىقابەتكە ئالاقىدار خەلقئارالىق مۇھاكىمە يىغىنى ئىستانبۇلدا باشلاندى
/ AA
2025-يىلى6-ئاينىڭ17-كۈنى

ئوتتۇرا شەرقتىكى يەرشارىۋى رىقابەتكە ئالاقىدار خەلقئارالىق مۇھاكىمە يىغىنى ئىستانبۇلدىكى بوغازئىچى ئۇنىۋېرسىتېتىدا باشلاندى. يىغىندا سودا تورلىرىنى قايتىدىن شەكىللەندۈرۈش ۋە نۆۋەتتىكى خەلقئارالىق ۋەزىيەت مۇزاكىرە قىلىنماقتا.

«چوڭ دۆلەتلەر رىقابىتى ۋە ئوتتۇرا شەرق: سودا يوللىرى ۋە تورلىرىنى قايتىدىن سىزىش» تېمىسىدىكى بۇ ئىككى كۈنلۈك مۇھاكىمە يىغىنىنى مەزكۇر ئۇنىۋېرسىتېت، ئاۋىستىرىيە خەلقئارا تەتقىقات ۋە تەرەققىيات ئىنستىتۇتى، ئەلجەزىرە تەتقىقات مەركىزى، ئەنقەرەدىكى سىياسەت، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەت تەتقىقاتى فوندى (SETA) ۋە شاڭخەي ئۇنىۋېرسىتېتى تۈركىيە تەتقىقات مەركىزى بىرلىشىپ ئۇيۇشتۇرغان.

بۇ مۇھاكىمە يىغىنىغا تۈركىيە، ئاۋستىرىيە، گېرمانىيە، خىتاي، رۇسىيە، ئىران، قاتار، ئەنگلىيە ۋە فىرانسىيەدىن كەلگەن ئاكادېمىكلار، ئىستراتېگىيەچىلەر ۋە تەتقىقاتچىلار قاتناشماقتا.

يىغىننىڭ بىرىنچى كۈنىدىكى تۇنجى يىغىن باسقۇچىدا، چوڭ دۆلەتلەر رىقابىتى ۋە ئوتتۇرا شەرقتىكى ئىمپېرىيە مىراسلىرى مۇزاكىرە قىلىنىدۇ. بۇنىڭدىن باشقا سودا يوللىرى ۋە ھىندىستان، رۇسىيە ۋە خىتاينىڭ خەلقئارا سودىدىكى رولى قاتارلىق مەسىلىلەرنىڭمۇ مۇھاكىمە قىلىنىشى كۈتۈلمەكتە.

ياۋروپانىڭ مەۋقەسى ۋە ئىستراتېگىيەلىك مۇستەقىللىق مەسىلىلىرىمۇ كۈنتەرتىپنىڭ بىر قىسمىنى تەشكىل قىلىدۇ.

يىغىننىڭ ئىككىنچى كۈنىدە بولسا، ئوتتۇرا شەرقتىكى ئىستراتېگىيەلىك سەپ تۈزەش، رايونلۇق تىرىشچانلىقلار ۋە يەرشارىۋى ئىستراتېگىيەلەر، دۇنيا ۋە رايوندىكى ئۆزگىرىۋاتقان توقۇنۇشلار ۋە قاتلاملىق تۈزۈملەر بىلەن يېڭىدىن شەكىللىنىۋاتقان يەرشارىۋى تەرتىپ مۇزاكىرە قىلىنىدۇ.

ئومۇمەن قىلىپ ئېيتقاندا، يىغىندا «بىر بەلباغ، بىر يول» تەشەببۇسى  (BRI)، خەلقئارالىق شىمال-جەنۇب قاتناش كارىدورى (INSTC) ۋە ھىندىستان-ئوتتۇرا شەرق-ياۋروپا ئىقتىسادىي كارىدورى (IMEC)  قاتارلىق تەڭداش سودا يوللىرى، ئېنېرگىيە كارىدورلىرى، ئۆزگىرىشلەر ۋە رايونلۇق ھەمكارلىق قاتارلىق مەسىلىلەر مۇھاكىمە قىلىنىدۇ.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى