ئوچېرىك
2 مىنۇت ئوقۇش
ۋېنگىرىيە خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن چېكىنىش قانۇن لايىھەسىنى تەستىقلىدى
ۋېنگىرىيە ھۆكۈمىتى ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرى بېنيامىن نېتانياھۇ ئۈستىدىن چىقىرىلغان قارارلار سەۋەبىدىن خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىگە نارازىلىق بىلدۈرۈپ، مەھكىمىدىن چېكىنىپ چىقىش مۇساپىسىنى باشلىغانلىقىنى جاكارلىدى.
ۋېنگىرىيە  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن چېكىنىش قانۇن لايىھەسىنى تەستىقلىدى
/ AP
2025-يىلى5-ئاينىڭ20-كۈنى

ۋېنگىرىيە  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن چېكىنىش قانۇن لايىھەسىنى تەستىقلىدى.

ۋېنگىرىيە پارلامېنتى دۆلەتنىڭ خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن بىر يىللىق چېكىنىپ چىقىش مۇساپىسىنى باشلاش نىشان قىلىنغان قانۇن لايىھەسىنى تەستىقلىدى. باش مىنىستىر ۋىكتور ئوربان ھۆكۈمىتى  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىنىڭ «سىياسىي» بىر ئورگانغا ئايلىنىپ قالغانلىقىنى بىلدۈردى.

ئوربان ھۆكۈمىتى خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىنىڭ تۇتۇش بۇيرۇقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرى بېنيامىن نېتانياھۇنىڭ ۋېنگىرىيەگە قىلغان نادىر زىيارىتىدىن كېيىن، 3-ئاپرېل كۈنى مەھكىمىدىن چېكىنىپ چىقىش قارارىنى ئېلان قىلدى.

  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىگە ئەزا دۆلەتلەر مەجلىسى باشقارمىسى ۋېنگىرىيەنىڭ بۇ قارارىغا قارىتا ئەندىشىلىرىنى ئىپادىلىدى.

خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسى ئۇرۇش جىنايەتلىرى، ئىنسانىيەتكە قارشى جىنايەتلەر ۋە ئىرقىي قىرغىنچىلىق جىنايىتى بىلەن ئەيىبلەنگەنلەرنى سوتلاش مەقسىتىدە ئۇدا 20 يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت ئىلگىرى قۇرۇلغان. ئەمما، ئوربان ئۆتكەن ئايدا بەرگەن باياناتىدا،  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىنىڭ ئەمدى «بىتەرەپ ۋە قانۇننى ئاساس قىلىدىغان سوت مەھكىمىسى ئەمەس، بەلكى سىياسىي بىر سوت مەھكىمىسى» گە ئايلىنىپ قالغانلىقىنى قەيت قىلدى.

ۋېنگىرىيە ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرىنى تۇتۇش پىكرىنى رەت قىلىپ، تۇتۇش قارارىنى «ھەددىدىن ئاشقانلىق» دەپ ئاتىدى.

 نېتانياھۇنىڭ تۇتقۇن قىلىنىشى بىر بۇرۇلۇش نۇقتىسى

  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىنىڭ قۇرغۇچى ئەزالىرىدىن بىرى بولغان ۋېنگىرىيە 2001-يىلى مەھكىمىنىڭ قۇرغۇچى ھۆججىتىنى تەستىقلىغان، ئەمما بۇ قانۇن تېخى كۈچكە ئىگە بولمىغان.

 

 خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن چېكىنىپ چىقىشقا دائىر قانۇن لايىھەسى سەيشەنبە كۈنى 37 گە قارشى  134 ئاۋاز بىلەن ماقۇللاندى.

مۇئاۋىن باش مىنىستىر زسولت سېمجېن تەرىپىدىن پارلامېنتقا سۇنۇلغان قانۇن لايىھەسىدە مۇنداق دېيىلىدۇ:

 «ۋېنگىرىيە خەلقئارالىق تەشكىلاتلارنىڭ — بولۇپمۇ جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىلىرىنىڭ — سىياسىي تەسىر كۆرسىتىش ۋاسىتىسى سۈپىتىدە ئىشلىتىلىشىنى قەتئىي رەت قىلىدۇ.»

نېتانياھۇ ۋېنگىرىيەنىڭ  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن ئايرىلىش قارارىنى «دادىل ۋە پىرىنسىپلىق بىر قارار» دەپ ئاتىدى.

غەززەدە ئۇرۇش جىنايەتلىرىنى سادىر قىلىش بىلەن ئەيىبلىنىپ خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسى تەرىپىدىن تۇتۇش بۇيرۇقى چىقىرىلغان ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرى نېتانياھۇ بۇ ئەيىبلەشلەرنى رەت قىلماقتا.

بىر دۆلەتنىڭ  خەلقئارا جىنايى ئىشلار سوت مەھكىمىسىدىن چېكىنىپ چىقىشى بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى باش كاتىپىغا يازما ئۇقتۇرۇش قىلىنغاندىن بىر يىل كېيىن كۈچكە ئىگە بولىدۇ.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى