سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
خىتاي ياپونىيە پارلامېنت ئەزاسى سېكى ھېيغا جازا يۈرگۈزدى
خىتايدا تۇغۇلۇپ، كېيىن ياپونىيە پۇقرالىقىغا ئۆتكەن سېكى ھېي (خىتايچە ئىسمى شى پىڭ) خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيەسىنى ئوچۇق-ئاشكارا تەنقىد قىلغۇچىلارنىڭ بىرى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ.
خىتاي ياپونىيە پارلامېنت ئەزاسى سېكى ھېيغا جازا يۈرگۈزدى
/ Reuters
2025-يىلى9-ئاينىڭ8-كۈنى

خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستىرلىقى دۈشەنبە كۈنى بايانات بېرىپ، ياپونىيە پارلامېنت ئەزاسى سېكى ھېيغا تەيۋەن ۋە ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى باشقا كېلىشمەسلىكلەر توغرىسىدا «يالغان ئۇچۇرلار»نى تارقاتقانلىقى سەۋەبىدىن جازا يۈرگۈزۈلگەنلىكىنى ئېلان قىلدى.

مىنىستىرلىق مەزكۇر شەخسنىڭ خىتاي كوممۇنىستىك پارتىيەسىنى قاتتىق تەنقىد قىلغانلىقىنى ۋە ئۇزۇندىن بۇيان تەيۋەن، سېنكاكۇ ئاراللىرى ھەمدە ئۇيغۇر ئىلى، تىبەت ۋە خوڭكوڭ قاتارلىق رايونلارغا مۇناسىۋەتلىك مەسىلىلەردە «يالغان ئۇچۇرلار»نى تارقىتىپ كەلگەنلىكىنى بىلدۈردى.

باياناتتا يەنە ھېينىڭ خىتاي بىلەن ياپونىيە ئوتتۇرىسىدا ئىمزالانغان تۆت سىياسىي ھۆججەت ۋە بىر خىتاي پىرىنسىپىنىڭ روھىغا ئېغىر دەرىجىدە خىلاپلىق قىلىدىغان، خىتاينىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا ئېغىر دەرىجىدە ئارىلىشىش ھېسابلىنىدىغان، دۆلەتنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە زېمىن پۈتۈنلىكىگە ئېغىر زىيان سالىدىغان تالاش-تارتىشلىق، ئۇرۇشقا چېتىشلىق ياسۇكۇنى ئىبادەتخانىسىنىمۇ ئاشكارا زىيارەت قىلغانلىقى قەيت قىلىندى.

1869-يىلى ئىمپېراتور مېيجى تەرىپىدىن ياسالغان ياسۇكۇنى ئىبادەتخانىسى مېيجى ئىسلاھاتىدىن بۇيانقى ئۇرۇشلاردا قازا قىلغان ياپون ئەسكەرلىرىگە ئاتاپ سېلىنغان.

بۈگۈنكى كۈندە بۇ ئىبادەتخانىدا ئىككىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدا ئۆلگەن 14 نەپەر ئۇرۇش جىنايەتچىسىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان ئىككى يېرىم مىليون ئۇرۇش قۇربانى خاتىرىلىنىدۇ.

بۇ ئىبادەتخانا ئۇزۇندىن بۇيان ياپونىيە بىلەن ئۇنىڭ قوشنىلىرى، بولۇپمۇ جەنۇبىي كورېيە ۋە خىتاي ئوتتۇرىسىدىكى دىپلوماتىك جىددىيچىلىكنىڭ مەنبەسى بولۇپ كەلمەكتە. مەزكۇر دۆلەتلەر ئىبادەتخانىنى زىيارەت قىلىشنى ياپونىيەنىڭ ئۇرۇش تارىخىنى تولۇق ئېتىراپ قىلمىغانلىقىنىڭ بەلگىسى دەپ قارايدۇ.

ئىگىلىنىشىچە، ھېيغا قارىتىلغان جازالار ئۇنىڭ خىتاي زېمىنىدىكى كۆچمە ۋە مۇقىم مۈلۈكلىرى ھەمدە باشقا مال-مۈلۈكلىرىنى توڭلىتىش؛ خىتاي زېمىنىدىكى ئورگان ۋە شەخسلەرنىڭ ئۇنىڭ بىلەن سودا، ھەمكارلىق ۋە باشقا تۈردىكى پائالىيەتلەردە بولۇشىنى مەنئى قىلىش؛ ھەمدە ئۆزى ۋە بىۋاسىتە ئائىلە-تاۋابىئاتلىرىغا خوڭكوڭ ۋە ئاۋمېننى قاتارلىق خىتايغا تەۋە جايلارغا كىرىش ۋىزىسى بەرمەسلىك ۋە ئۇ جايلارغا كىرىشىنى چەكلەش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدىكەن.

بۇ قارار دۈشەنبە كۈنىدىن باشلاپ يولغا قويۇلغان.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە 2026-يىلى پاكىستاندىكى بەش نېفىتلىكتە چارلاش خىزمەتلىرىنى باشلايدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى 2027-يىلىغىچە رۇسىيە گازىنى ئىمپورت قىلىشنى توختىتىشنى قارار قىلدى
ب د ت ئومۇمىي كېڭىشى ئىسرائىلىيەنىڭ ئىشغال قىلغان گولان تۆپىلىكلىرىدىن چېكىنىشىنى تەلەپ قىلدى
ماتتارېللا: «ياۋروپا ئورتاق مۇداپىئەسىنى قۇرۇپ چىقالمىسا پاجىئەلىك ئاقىۋەتلەر كېلىپ چىقىدۇ»
ترامپنىڭ ئېغىر-بېسىقلىق چاقىرىقىغا قارىماي، ئىسرائىلىيە سۈرىيەنىڭ جەنۇبىدا يېڭى ھۇجۇم ئېلىپ باردى
مىسىر بىلەن ئامېرىكا غەززەنىڭ قايتا قۇرۇلۇشىنى مۇزاكىرىلەشمەكتە
قاتار غەززە تىنچلىق سۆھبىتىنىڭ «ئىككىنچى باسقۇچى» ئۈچۈن بېسىمىنى كۈچەيتمەكتە
خاقان فىدان ناتونىڭ بىريۇسسېلدا چاقىرىلىدىغان ھەل قىلغۇچ سۆھبەتلىرىگە قاتنىشىدۇ
ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتايغا قارشى دۇنيا سودا تەشكىلاتىدا ئاچقان دېلوسىنى بىكار قىلدى
كولومبىيە كىچىك بالىلارنى سۇيىئىستېمال قىلغان يەھۇدىي تەرىقىتى ئەزالىرىنى قوغلاپ چىقاردى
ترامپ گوندۇراسنى سايلام كېچىكىشلىرى سەۋەبىدىن سايلام كومىتېتىنى ئەيىبلىدى
ئىسرائىلىيەنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىگە خىلاپلىق قىلىپ بەش پەلەستىنلىكنى يارىدار قىلدى
مادۇرو ئامېرىكا بىلەن چوڭقۇرلىشىۋاتقان جىددىيچىلىكلەر ئالدىدا «مۇتلەق ساداقەت» قەسىمى قىلدى
ئىسرائىلىيە 2 پەلەستىنلىكنى ئۆلتۈرۈپ، ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمىنى يەنە دەپسەندە قىلدى
پەلەستىن كوماندىسىنىڭ «ئەرەب لوڭقىسى»نىڭ ئېچىلىش مۇسابىقىسىدىكى غەلىبىسى قاتارنى ھاڭ-تاڭ قالدۇردى