سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستان خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتىنى قۇردى
تاشكەنتتە يېڭى قۇرۇلغان خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتى تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستان ئوتتۇرىسىدىكى ئىلمىي ۋە ئىقتىسادىي تەرەققىياتنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.
تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستان خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتىنى قۇردى
During their meeting, a Memorandum of Understanding on the Establishment of the International Turkic States University was signed, formally launching the project. / AA
April 8, 2025

ئۆزبېكىستان پايتەختى تاشكەنتتە تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستان ئوتتۇرىسىدىكى ئۆزئارا چۈشىنىش مېموراندۇمى ئاساسىدا قۇرۇلغان خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتى دۈشەنبە كۈنى (2025-يىلى 7-ئاپرېل) ئالىي مائارىپ كېڭىشى (YÖK) دە كېلىشىم ئىمزالىنىشى بىلەن رەسمىي پائالىيەت باشلىدى.

تاشكەنتتە خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ قۇرۇلۇشى، ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى كۈچىيىۋاتقان ئىلمىي ھەمكارلىقتىكى مۇھىم بىر باسقۇچ بولۇپ ھېسابلىنىدۇ.

تۈركىيە ئالىي مائارىپ كېڭىشنىڭ رەئىسى ئەرول ئۆزۋار ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ ئىمكانىيەتلىرىگە بولغان ئۈمىدىنى ئىپادىلەپ مۇنداق دېدى:

«بىزنىڭ ئۇنىۋېرسىتېتىمىز پەقەتلا يۇقىرى سۈپەتلىك ياش ئەۋلادلارنى تەربىيەلەپلا قالماي، ئەمەلىي پەن-تەتقىقات ۋە يېڭىلىق يارىتىش ساھەلىرىدە ئىلگىرى سۈرۈلگەن تۈرلەرنى تەرەققىي قىلدۇرۇپ، دۆلەتلىرىمىزنىڭ دۇنياۋى رىقابەت كۈچىنى ئاشۇرۇشقا ھەم رىقابەتكە قوشۇلۇشىغا تۈرتكە بولىدۇ.»

ئۆزۋار ئۆزبېكىستان پىرېزىدېنتلىق مەھكىمىسىنىڭ جەمئىيەت تەرەققىياتىغا مەسئۇل باشلىقى ئادىل ئابدۇراخمانوۋ ۋە ئۇنىڭ ھەمراھلىقىدىكى ئۆزبېكىستان ۋەكىللەر ئۆمىكى بىلەن ئالىي مائارىپ كېڭىشىنىڭ مەركىزىدە ئۇچرىشىپ، خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتىنى قۇرۇش توغرىسىدىكى چۈشىنىش كېلىشىمىنى ئىمزالىدى.

ئۆزۋار ئۆزبېكىستان ۋەكىللەر ئۆمىكىنى قوبۇل قىلغاندىكى خۇشاللىقىنى بىلدۈرۈپ، بۇ ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ تۈركىيە ۋە ئۆزبېكىستاننىڭ تارىخىي مۇناسىۋەتلىرىدىكى ئالاھىدە ئورنىنى تەكىتلىدى.

ئۇ مۇنداق دېدى:

«بۈگۈن ئىككى دۆلەت ئارىسىدىكى مۇناسىۋەتلەرنىڭ كۈچىيىشىدە تارىخىي بىر كۈندۇر. بۇ ئۇنىۋېرسىتېت يۇقىرى ئوقۇش ساھەسىدە قەدەم قويۇلغان ئەمىلىي بىر قەدەم.ھېسابلىنىدۇ.»

ئۇ يەنە، جۇمھۇر رەئىس رەجەپ تاييىپ ئەردوغان بىلەن ئۆزبېكىستان پىرېزىدېنتى شاۋكەت مىرزىيايېۋنىڭ مۇھىم رولىنى تىلغا ئېلىپ، ئۇلارنىڭ تىرىشچانلىقى بىلەن يانۋار ئېيىدا ئىمزالانغان پەرمان ئارقىلىق ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ قانۇنىي ئاساسى يارىتىلغانلىقىنى ئېيتتى.

ئۇ سۆزىنى داۋاملاشتۇرۇپ: «ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ ئاساسلىق مەقسىتىنىڭ ئىككى دۆلەتكە لازىملىق يۇقىرى ساپالىق ئىختىساس خادىملىرىنى يېتىشتۈرۈش، ئىلىم-پەن ۋە تېخنىكا ساھەسىنىڭ كەلگۈسىدىكى رەھبەرلىرىنى تەربىيەلەش، شۇنداقلا مەدەنىيەت ۋە ئىلمىي ئالماشتۇرۇشنى كۆپەيتىش.
ئۇنىۋېرستېتىمىز تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستاننىڭ بىلىم ۋە تەجرىبىسىنى بىرلەشتۈرۈش ئارقىلىق ئىككى دۆلەتنىڭ كەلگۈسىگە زور تۆھپە قوشۇپ، دۆلەتلىرىمىزنىڭ دۇنياۋى رىقابەت كۈچىنى ئاشۇرىدۇ» دېدى.

خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرستېتى دەسلەپتە باسقۇچتا ئىستانبۇل تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى، ئوتتۇرا شەرق پەن-تېخنىكا ئۇنىۋېرسىتېتى، ھاجەتتەپە ئۇنىۋېرسىتېتى ۋە ئەگە ئۇنىۋېرسىتېتى قاتارلىق تۈركىيەنىڭ داڭلىق ئۇنىۋېرسىتېتلىرى بىلەن ھەمكارلىشىپ، ئىنژېنېرلىق، ئۇچۇر تېخنىكىسى، ساغلاملىق ۋە يېزا ئىگىلىكى ساھەلىرىدە مائارىپ پىروگراممىلىرى بىلەن تەمىنلەيدۇ.

ئۆزبېكىستان پىرېزىدېنتلىق مەھكىمىسىنىڭ جەمئىيەت تەرەققىياتىغا مەسئۇل باشلىقى ئادىل ئابدۇراخمانوۋ ئۆزۋارنىڭ قىزغىن كۈتۈۋالغانلىقىغا رەھمەت ئېيتىپ، بۇ تۈرنىڭ مۇھىملىقىنى قايتا تەكىتلىدى.

ئۇ خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ تۈركىيەنىڭ تۆت داڭلىق ئۇنىۋېرسىتېتىدىن كەلگەن ئوقۇتقۇچىلار ۋە پىروگراممىلار بىلەن ئوقۇش باشلايدىغانلىقىنى بىلدۈردى.

ئۇ تۈرك دۇنياسىنىڭ ئورتاق مەدەنىيىتىنى تىلغا ئېلىپ، ئۇنىۋېرسىتېتنىڭ يېڭى ھەمكارلىق تۈرلىرىنى تەرەققىي قىلدۇرۇشتىكى بىر سۇپا بولىدىغانلىقىغا بولغان ئىشەنچىنى ئىپادىلىدى.

ئۇ مۇنداق دېدى:

«مېموراندۇمنىڭ ئىمزالىنىشى خەلقئارا تۈرك دۆلەتلىرى ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ رەسمىي قۇرۇلغان بولدى. بۇ تۈركىيە بىلەن ئۆزبېكىستان ئوتتۇرىسىدىكى يېقىن مۇناسىۋەتلەرنى يەنىمۇ چوڭقۇرلاشتۇرۇش ۋە كەڭ تۈرك دۇنياسىنىڭ ئىلمىي ۋە ئىقتىسادىي تەرەققىياتىغا تۆھپە قوشۇشتىكى مۇھىم قەدەمدۇر. »

ئىزدىنىڭ
ئىتالىيەدە يۇقىرى دەرىجىلىك ئۇچرىشىشلارنى ئۆتكۈزىدىغان خاقان فىداننىڭ كۈنتەرتىپىدە نېمىلەر بار؟
ناتو بىلەن ئەنگلىيە ئۇكرائىناغا تېخىمۇ كۆپ ياردەم بېرىشكە ۋەدە بەردى
مادۇرو: ئامېرىكا ۋېنېزۇئېلادا زەھەرلىك چېكىملىك ئەتكەسچىلىكى ئەمەس، ئەكسىچە نېفىت ئىزدەۋاتىدۇ
پولشا: رۇسىيە ئۇكرائىناغا قىلغان ھۇجۇملىرى جەريانىدا ھاۋا بوشلۇقىمىزنى كۆپ قېتىم دەپسەندە قىلدى
ياۋروپا ئىتتىپاقى 175.6 مىليارد ياۋرولۇق مۇداپىئە فوندى ئاجراتتى
پاكىستان: مۇسۇلمان دۆلەتلەر ‹قارا نىيەت دۆلەت› ئىسرائىلىيەگە قارشى بىرلىشىشى كېرەك
ترامپ: قاتارغا ھۇجۇم قىلىش قارارىنى نېتانياھۇ يالغۇز چىقاردى
شى جىنپىڭ: خىتاي شىمالىي كورېيە بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىنى كۈچەيتىشكە تەييار
پەلەستىن دۆلەت رەئىسى: غەززە ئۇرۇشىدىن كېيىنكى بىر يىل ئىچىدە سايلام ئۆتكۈزۈش پىلانلىنىۋاتىدۇ
نېپال نامايىشلاردا 19 ئادەم قازا قىلغاندىن كېيىن، ئىجتىمائىي تاراتقۇ چەكلىمىسىنى بىكار قىلدى
ئىسپانىيە باش ۋەزىرى «غەززەدىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىق» نى توختىتىشنىڭ توققۇز چارىسىنى ئېلان قىلدى
خىتاي ياپونىيە پارلامېنت ئەزاسى سېكى ھېيغا جازا يۈرگۈزدى
ترامپ جەنۇبىي كورېيەلىك ئىشچىلارنىڭ قولغا ئېلىنىشىدىن كېيىن چەت ئەل شىركەتلىرىنى ئاگاھلاندۇردى
ترامپ ئامېرىكالىقلارنى تۇتقۇن قىلغان دۆلەتلەرنىڭ قارا تىزىملىكىنى تۇرغۇزدى
زېلېنسكىي رۇسىيەنىڭ ئۇكرائىنانىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقى يولىنى «ئاخىرىدا» قوبۇل قىلغانلىقىنى ئېيتتى
ترامپ 2026-يىللىق G20 يىغىنىنىڭ مىيامىدا چاقىرىلىدىغانلىقىنى جاكارلىدى